| Brak obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu pełnienia funkcji prokurenta na podstawie powołania uchwałą zarządu spółki (por. interpretacje indywidualne ZUS z 22 października 2020 r., znak WPI/200000/43/765/2020 i z 30 października 2020 r., znak WPI/200000/43/788/2020).
|
Stan faktyczny opisany we wniosku:
O wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła spółka z o.o., która zatrudnia pracowników i jest płatnikiem składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne. W spółce działa zarząd reprezentujący i prowadzący jej sprawy na podstawie powołania uchwałą zgromadzenia wspólników. Zarząd zamierza udzielić prokury dwóm osobom, zgodnie z art. 208 § 6 K.s.h. oraz art. 1091 i 1092 K.c., tj.:
- wspólnikowi spółki z o.o., przy czym ten przyszły prokurent nie będzie pracownikiem spółki ani stroną umowy zlecenia lub innej umowy cywilnoprawnej ze spółką, ani nie będzie pełnił żadnej funkcji w organach spółki,
- osobie, która w momencie składania wniosku jest zatrudniona w spółce na podstawie umowy o pracę; osoba ta w czasie pełnienia funkcji prokurenta nadal będzie podlegać obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu umowy o pracę zawartej ze spółką.
Zakres obowiązków prokurentów nie będzie wynikał ze stosunku pracy, umowy zlecenia ani innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Prokurentom z tytułu pełnienia tej funkcji zarząd spółki zamierza na podstawie uchwały zarządu przyznać wynagrodzenie.
Stanowisko wnioskodawcy:
Zdaniem wnioskodawcy, pełnienie funkcji prokurenta, wyłącznie na podstawie uchwały o powołaniu, bez nawiązywania w związku z nim odrębnego stosunku prawnego nie rodzi obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym zarówno w przypadku, gdy przyszły prokurent nie będzie pracownikiem spółki ani nie będzie pełnił żadnej funkcji w organach spółki, jak również w przypadku, gdy przyszły prokurent jest pracownikiem spółki.
Rozstrzygnięcie ZUS w przypadku pełnienia funkcji prokurenta
przez wspólnika spółki:
ZUS zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy dotyczącym braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu pełnienia funkcji prokurenta na podstawie powołania uchwałą zarządu spółki przez osobę będącą wspólnikiem spółki z o.o. Jak wyjaśnił: "(...) wyliczenie tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zawarte w (...) artykule (art. 6 ust. 1 ustawy o sus - przyp. red.) ma charakter katalogu zamkniętego i nie podlega wykładni rozszerzającej.
Z treści ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (...) wynika, że prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. W konsekwencji prokura, jako szczególna forma pełnomocnictwa, wynika z oświadczenia woli mocodawcy - Przedsiębiorcy, natomiast nie musi wynikać z umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Stosownie do treści art. 208 § 6 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (...) prokurent w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością jest powoływany przez zarząd.
Należy zauważyć, że wskazany powyżej art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie zalicza do ubezpieczonych osoby ustanowionej jako prokurent spółki, a jednocześnie nie zawierającej z tą spółką żadnej umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. W konsekwencji, samo pełnienie funkcji prokurenta spółki na podstawie uchwały Zarządu, jak również osiąganie z tego tytułu, ustalonego w drodze uchwały, wynagrodzenia, nie skutkuje jeszcze powstaniem obowiązku ubezpieczeń społecznych, jeżeli nie jest ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych wskazanego w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.
(...) W świetle powyższego, jeżeli funkcja prokurenta pełniona jest wyłącznie na podstawie stosunku organizacyjnego (powołania), to fakt jej wykonywania i uzyskiwane z tego tytułu wynagrodzenie wynikające z uchwały Zarządu nie rodzi obowiązku ubezpieczeń społecznych.
(...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...) w sprawie braku obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu pełnienia funkcji prokurenta na podstawie powołania uchwałą Zarządu Spółki. (...)".
Rozstrzygnięcie ZUS w przypadku pełnienia funkcji prokurenta
przez osobę będącą pracownikiem spółki:
ZUS także podzielił stanowisko wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym w przypadku pełnienia funkcji prokurenta na podstawie powołania uchwałą zarządu spółki przez osobę będącą pracownikiem spółki z o.o. Jak czytamy w interpretacji: "(...) Należy zauważyć, że wskazany powyżej art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie zalicza do ubezpieczonych osoby ustanowionej jako prokurent spółki, a jednocześnie nie zawierającej z tą spółką żadnej umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. (...)
Powyższe oznacza, że pełnienie funkcji prokurenta wyłącznie na podstawie powołania uchwałą Zarządu Spółki przez osobę zatrudnioną równocześnie na podstawie umowy o pracę, z której nie wynikają czynności związane z prokurą, nie będzie rodziło po stronie Przedsiębiorcy obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w związku z wypłatą wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji prokurenta.
Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...)".
