| Brak obowiązku opłacania przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia społeczne od umowy o dzieło zawartej z osobą fizyczną (por. interpretacja indywidualna ZUS z 14 kwietnia 2020 r., znak WPI/200000/43/189/2019).
|
Stan faktyczny opisany we wniosku:
Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej wystąpił przedsiębiorca, który zamierza zawierać umowy o dzieło z osobami, które miałyby malować wzorniki kolorystyczne. Osoba wykonująca dzieło zobowiązana byłaby do wykonania oznaczonego dzieła, czyli pomalowania wzornika kolorystycznego, a przedsiębiorca do zapłaty za wykonanie tego dzieła po uprzednim uznaniu go za prawidłowo wykonanego. Wzornik kolorystyczny jest pomocny podczas wybierania koloru lakieru albo wzoru na paznokcie. To bardzo czytelna, wygodna oraz estetyczna paleta do malowania lakierami, hybrydami, żelami. W związku z prowadzoną działalnością wnioskodawca zapewnia, że wzorników kolorystycznych jest bardzo dużo, różnią się one względem kolekcji jakie są wprowadzane, są niepowtarzalne, każdy wykonywany byłby osobiście. Przedsiębiorca jako strona zamawiająca będzie zobowiązany do udostępnienia wykonawcy wszystkich narzędzi niezbędnych do wykonania dzieła (pilniczków, lamp, baz i topów, pyłków itp.). Wynagrodzenie będzie ustalane jako iloczyn wykonanych dzieł i stawki netto za sztukę. W uzasadnionych przypadkach przedsiębiorca będzie mógł przyjąć dzieło z zastrzeżeniami i wówczas wypłacić określony procent wynagrodzenia przewidzianego w umowie lub też nie przyjąć dzieła i nie wypłacić za nie wynagrodzenia. Wykonanie prac byłoby potwierdzone protokołem odbioru dzieła podpisanym przez wykonawcę i przyjętym przez przedsiębiorcę. W protokole odbioru dzieła będą się znajdowały informacje na temat przedmiotu dzieła, stron uczestniczących oraz tego, czy dzieło zostało odebrane z zastrzeżeniami czy bez. W treści umowy o dzieło znajdzie się zapis wskazujący na termin, do którego należy dzieło ukończyć oraz informacja, że wynagrodzenie zostanie wypłacone po odebraniu dzieła oraz po przedłożeniu rachunku przez wykonawcę. W przypadku niewywiązania się wykonawcy w określonym terminie przedsiębiorca będzie mógł odstąpić od umowy, a ponadto będzie ona mogła zostać zerwana w przypadku wadliwego lub sprzecznego z umową wykonania dzieła.
Stanowisko wnioskodawcy:
W opinii wnioskodawcy dzieło jest rozumiane jako wytwór indywidualny i charakterystyczny, którego efektem jest konkretny rezultat w postaci wytworu, tu wzornika kolorystycznego. Wypłacone wynagrodzenie za wykonanie wzorników kolorystycznych uzależnione jest od uzyskanego efektu, a nie od godzin poświęconych na wykonanie dzieła. Wzorniki są niepowtarzalne i wykonywane do kolejnych kolekcji. Stąd też wynagrodzenie z tytułu umowy o dzieło nie powinno podlegać ubezpieczeniom społecznym.
Rozstrzygnięcie ZUS:
ZUS zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy. Jak wyjaśnił: "(...) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. pracownikami, osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, z zastrzeżeniem ustępu 4 tegoż artykułu (art. 6 ustawy o sus - przyp. red.). Wśród tytułów wymienionych w art. 6 ww. ustawy brak jest umowy o dzieło.
Powyższe świadczy, że osoba, która wykonuje pracę wyłącznie na podstawie umowy o dzieło nie podlega ubezpieczeniom społecznym. Samoistna umowa o dzieło nie jest bowiem tytułem do ubezpieczeń.
Należy zwrócić uwagę, że jedną z podstawowych zasad obowiązujących w prawie zobowiązań wyrażoną w art. 353 Kodeksu cywilnego jest zasada swobody umów. Zgodnie z nią strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło ma zatem za przedmiot zobowiązanie się przyjmującego zamówienie do wykonania dla zamawiającego, za zapłatą wynagrodzenia, określonego w umowie dzieła, tj. osiągnięcia uzgodnionego przez strony rezultatu.
W konsekwencji (...) uznać należy za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zawartej umowy o dzieło. (...)".
