W kwestii pierwszego sprawozdania finansowego spółki z o.o. powstałej z przekształcenia osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą zwróciliśmy się do Ministerstwa Finansów z prośbą o zajęcie stanowiska w następującej sprawie:
W październiku 2021 r. nastąpiło przekształcenie osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w spółkę z o.o. Osoba fizyczna prowadziła księgi rachunkowe. Spółka z o.o. przyjęła, że jej rok obrotowy będzie tożsamy z rokiem kalendarzowym.
1) Czy spółka z o.o., która powstała w wyniku przekształcenia osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, może przyjąć, że jej pierwszy rok obrotowy będzie trwał od 1 października 2021 r. do 31 grudnia 2022 r.?
2) Czy spółka z o.o. w swoim pierwszym sprawozdaniu wykazuje dane porównawcze?
Ministerstwo Finansów w piśmie z 8 grudnia 2021 r., będącym odpowiedzią na pytania naszego Wydawnictwa, wyjaśniło:
"(...) zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy o rachunkowości zmiana formy prawnej jednostki nie stanowi przeszkody do uznania, że działalność będzie kontynuowana.
Definicja roku obrotowego, określona w art. 3 ust. 1 pkt 9 tej ustawy o rachunkowości stanowi, że przez rok obrotowy rozumie się rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, to można księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku zmiany roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy.
Biorąc pod uwagę powyższe, przekształcenie osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w spółkę z o.o., nie oznacza rozpoczęcia działalności dla spółki przekształconej w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości. Zatem regulacja zawarta w ww. art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości - że jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie przyjętego roku obrotowego, to można księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny - nie ma w tym przypadku zastosowania.
Przekształcona jednostka (w tym przypadku spółka z o.o.) wykazuje dane porównawcze, zgodnie z ww. przepisami art. 46 ust. 1 oraz art. 47 ust. 1 ustawy o rachunkowości, które wynikają z rocznego sprawozdania finansowego jednostki przekształconej (w tym przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą).
Jednocześnie jednostka, w celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego, jest obowiązana przedstawiać wszelkie dodatkowe informacje konieczne do spełnienia tego obowiązku w informacji dodatkowej, zgodnie z art. 4 ust. 1 i ust. 1a ustawy o rachunkowości. Zatem za zasadne należy uznać zaprezentowanie w rocznym sprawozdaniu finansowym jednostki przekształconej ujawnień dotyczących tego przekształcenia (...)".
