Obowiązki płatnika z tytułu nagród przekazanych w akcji promocyjnej zorganizowanej przez agencję reklamową

Z uzasadnienia

"(...) istota sporu koncentruje się wokół określenia kto jest płatnikiem i konsekwencji tego w postaci obowiązku informacyjnego, w związku ze zleceniem przez skarżącą agencji realizacji akcji promocyjnych i wydaniem nagród. Zdaniem organu, obowiązki płatnika nie będą ciążyły na agencji, lecz na skarżącej, która jako zleceniodawca obciążona jest ekonomicznym ciężarem przeprowadzenia akcji promocyjnych w ramach których wydawane są nagrody. (...)

NSA w wyroku z 25 listopada 2020 r., sygn. akt II FSK 1509/20, stwierdził, że wykładnia językowa i systemowa wewnętrzna (...) przepisów prowadzi do wniosku, że błędne jest stanowisko organu, zgodnie z którym funkcję płatnika pełni zleceniodawca (skarżąca w niniejszej sprawie), jako klient agencji, bo na nim ciąży ekonomiczny ciężar przeprowadzenia akcji promocyjnych. NSA uznał, (...) że płatnikami są podmioty dokonujące świadczeń. W świetle opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego agencja spełnia powyżej wskazane warunki uznania jej za płatnika. NSA nie miał wątpliwości, że to agencja dokonuje świadczeń na rzecz uczestników akcji promocyjnych. Nagrody w przyszłości będą kupowane i nabywane przez agencję. Jeżeli w danej akcji nagrodą będą środki pieniężne, będą one wypłacane z rachunku bankowego (lub kasy) agencji na rachunek (lub do rąk) uprawnionego uczestnika. Innymi słowy wydanie nagród przez agencję, ewentualnie przekazanie środków pieniężnych uprawnionym objęte jest zakresem przedmiotowego świadczenia. Okoliczność, że wynagrodzenie agencji będzie tak skalkulowane, że uwzględniać będzie również środki na zakup nagród rzeczowych, których koszt jak twierdzi organ, »w efekcie pokrywa« klient (skarżąca w niniejszej sprawie), nie uzasadnia stanowiska, że płatnikiem w przedstawionym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym jest klient (skarżąca w niniejszej sprawie). NSA w powołanym wyroku uznał ponadto, że agencja nie pośredniczy w przekazaniu uprawnionym nagród czy środków pieniężnych, należących do klienta. Nagrody zostaną zakupione przez agencję z jej własnych środków pieniężnych i w chwili ich wydawania uprawnionym uczestnikom ich właścicielem będzie agencja. W rezultacie to agencja będzie tym podmiotem, który w momencie powstania zobowiązania podatkowego dysponuje środkami finansowymi podatnika w postaci wydawanej lub wypłacanej nagrody.

Ponadto NSA stwierdził, że sporne w sprawie obowiązki związane z poborem podatku i złożeniem informacji spoczywają na określonych podmiotach. Podmiotami tymi są podmioty »dokonujące wypłaty« należności lub świadczeń (jak to zostało wskazane w art. 41 ust. 4 u.p.d.o.f. i art. 42a u.p.d.o.f.), podmioty »stawiające do dyspozycji podatnika« pieniądze lub wartości pieniężne (art. 41 ust. 4 u.p.d.o.f.), czy »dokonujące świadczeń« (art. 41 ust. 1 u.p.d.o.f.). NSA podkreślił, że ten ostatni przepis zakreślając krąg płatników podatku dochodowego od osób fizycznych, nie posługuje się kategorią podmiotu, na którym spoczywa ciężar ekonomiczny świadczenia, lecz wyraźnie wskazuje, że płatnikiem jest podmiot, który dokonuje świadczeń. NSA zaakcentował także, że ww. przepisy u.p.d.o.f. w ogóle nie odnoszą się do kryterium ponoszenia ekonomicznego ciężaru nagród wypłacanych podatnikom.

Uwzględniając powyższe Sąd stwierdza, że na mocy art. 41 ust. 1 u.p.d.o.f. obowiązki płatnika ciążą na podmiotach, które dokonują świadczeń. W realiach rozpoznawanej sprawy podmiotem takim jest niewątpliwie agencja, jako organizator programu. W tym zakresie należy zaznaczyć, że tylko organizator, czyli podmiot, który faktycznie dokonuje świadczeń, posiada pełną wiedzę, co do ilości, wartości, momentu przekazania świadczeń oraz osób otrzymujących świadczenia (adresatów świadczeń), dzięki czemu jest w stanie prawidłowo wypełnić obowiązki płatnika.

Ponadto należy zaznaczyć, że agencja organizując i przeprowadzając program, działa we własnym imieniu, a to jednoznacznie oznacza, że stosunek obligacyjny powstaje wyłącznie pomiędzy nią a uczestnikiem programu. To uczestnicy, w przypadku uzyskania uprawnienia do nagrody, są podatnikami. Skoro to uczestnicy programu są podatnikami, a podmiotem zobowiązanym wobec nich jest organizator, to status płatnika może wyłącznie przysługiwać organizatorowi, a więc agencji, a nie skarżącej. Sąd zaznacza, że to agencja, a nie skarżąca, jest organizatorem programu.

W kontekście powyższych rozważań i ustaleń Sąd stwierdza, że skoro to agencja nabywa nagrody i wydaje je uczestnikom programu w ramach realizacji umowy zawartej ze skarżącą, to status płatnika podatku można przypisać wyłącznie jej, a nie skarżącej. Zdaniem Sądu, w sytuacji, gdy nie budzi wątpliwości, że podmiotem dokonującym świadczeń jest agencja nie ma żadnych podstaw aby za płatnika uznać inny podmiot (czyli skarżącą), który ponosi ciężar ekonomiczny świadczenia. W realiach rozpoznawanej sprawy Sąd jeszcze raz podkreśla, że ustawodawca, zakreślając krąg płatników podatku dochodowego od osób fizycznych, nie posługuje się kategorią podmiotu, na którym ciąży ciężar ekonomiczny świadczenia, lecz wyraźnie wskazuje, że płatnikiem jest podmiot, który dokonuje świadczeń. W rozpoznawanej sprawie takim podmiotem jest agencja. Ponadto, jak już wyżej wskazano, płatnikami są te podmioty, które w momencie powstania zobowiązania podatkowego dysponują środkami finansowymi podatnika lub dokonują czynności związanych z operacjami na jego majątku. W świetle opisanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podmiotem takim jest agencja, która jest organizatorem programu, w ramach którego wydaje lub wypłaca nagrody".

(wyrok WSA w Poznaniu z 12 sierpnia 2022 r., sygn. akt I SA/Po 134/22 - orzeczenie nieprawomocne)

Od redakcji

Organy podatkowe w omawianej kwestii są innego zdania. Uważają one, że płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych jest podmiot zlecający zorganizowanie danego przedsięwzięcia oraz ponoszący ekonomiczny ciężar przekazywanych nagród. Tak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 18 marca 2022 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.914.2021.1.SJ. Czytamy w niej, że: "Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stanowi, że dokonanie świadczenia, postawienie pieniędzy lub wartości pieniężnych do dyspozycji określonej osobie powinno nastąpić bezpośrednio przez podmiot, który jest płatnikiem. Płatnikiem jest podmiot, który zleca zorganizowanie danego przedsięwzięcia i ponosi ekonomiczny ciężar przekazywanych nagród. W przedmiotowej sprawie, ekonomiczny (finansowy) ciężar organizacji Akcji Marketingowej będzie ponosił zleceniodawca - Państwa Klient.

Wobec tego nie można uznać, że na Państwie będą ciążyły obowiązki płatnika wynikające z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem działacie Państwo na zlecenie Klienta i nie ponosicie ekonomicznego ciężaru przyznawanych Nagród w Akcji Marketingowej".