Podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą lub będący małymi podatnikami, których przychody przekroczyły ustawowy limit odpowiadający równowartości 2.000.000 euro, płacą podatek CIT według 19% stawki od całości swoich przychodów/dochodów innych niż z zysków kapitałowych. W podatku dochodowym od osób prawnych nie funkcjonuje bowiem progresja.
|
Z uzasadnienia
"Spór w rozpoznawanej sprawie dotyczy kwestii stosowania przez »małych podatników« preferencyjnej 9% stawki opodatkowania określonej w art. 19 ust. 1 pkt 2 UPDP, a konkretnie tego, czy mały podatnik w rozumieniu art. 4a pkt 10 UPDP może korzystać z przywileju opodatkowania przychodu/dochodu (innego niż z zysków kapitałowych) przy zastosowaniu 9% stawki do momentu osiągnięcia limitu wynikającego z art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy po czym stawka wynosi 19% od nadwyżki ponad ten limit - jak chce skarżąca, czy też przekroczenie tego progu pozbawia podatnika uprawnienia w odniesieniu do całego przychodu/dochodu uzyskanego w danym roku podatkowym, a jednolita stawka podatku wynosi 19% podstawy opodatkowania - jak twierdzi organ. Innymi słowy, spór sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy przepisy UPDP dają możliwość stosowania dwóch stawek podatkowych w jednym roku podatkowym, tj. 9% do przychodów/dochodów których suma nie przekroczyła przedmiotowego limitu oraz 19% do dochodów ponad ustawowy próg. Rozstrzygnięcie tego zagadnienia pozostaje w bezpośredniej relacji do kwestii obliczania zaliczek na podatek dochodowy za poszczególne okresy roku podatkowego, a także do rozliczenia rocznego. (...)
Odnosząc się do argumentów skargi w zakresie stawki podatkowej wyjaśnić trzeba, że stawkę tę można rozpatrywać zarówno z punktu widzenia konstrukcji prawnej podatku, jak i jej roli w kształtowaniu podatkowego stanu faktycznego. W najszerszym ujęciu można przyjąć, że jest ona współczynnikiem określającym wysokość podatku; wyraża ona stosunek kwoty podatku do podstawy opodatkowania i w istocie ma charakter techniczno-prawny. Oznacza to, że do podstawy opodatkowania kształtowanej w istocie przez podmiot i przedmiot podatku, stosuje się określoną w ustawie stawkę podatkową, która jednak nie ma wpływu na samą podstawę opodatkowania, lecz jedynie na wysokość podatku. Jak zwraca się uwagę w piśmiennictwie, jeżeli wysokość stawki jest niezależna od podstawy opodatkowania, wówczas stawka ma charakter stawki stałej (proporcjonalnej), przy czym w ustawie może wystąpić jedna lub kilka stawek proporcjonalnych (zob. R. Mastalski, Prawo podatkowe, Warszawa 2002, s. 394). Natomiast jeżeli stawki zmieniają się w zależności od zmiany podstawy opodatkowania (wzrastają lub maleją), wówczas mają charakter progresywny lub regresywny. Cechą takiej taryfy szczeblowanej (w przypadku progresji) jest to, że podstawa opodatkowania dzieli się na szczeble i każdy z nich ma własną stawkę. Przy tej metodzie prawodawca przypisuje każdemu ze szczebli, czyli części podstawy opodatkowania, odrębną stawkę przyrostu, ale jednocześnie wskazuje, że podatek obliczany jest od każdego szczebla, a następnie sumowany.
W przypadku podatku dochodowego od osób prawnych, w stanie prawnym objętym interpretacją, nie budzi wątpliwości, że stawka podatku ma charakter proporcjonalny, a nie progresywny. Ustawodawca nie przewidział progów podatkowych (szczebli) ani obowiązku sumowania podatku, a jedynie określił jednolitą stawkę w wysokości 19%, z możliwością stosowania stawki niższej 9% wyjątkowo (po spełnieniu warunku podmiotowo-przedmiotowego), gdyż po pierwsze - tylko przez tzw. małych podatników i po drugie - gdy ich przychody w roku podatkowym nie przekroczą równowartości 1.200.000 euro (obecnie jest to kwota 2.000.000 euro - przyp. red.). Brak spełnienia tego kumulatywnego warunku przez cały rok podatkowy obliguje do stosowania stawki podstawowej 19%. Innymi słowy, podatnik opodatkowuje dochód stawką 9% tylko wtedy, gdy przychód (dochód) w skali całego roku nie wykroczy poza próg wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro (od 1 stycznia 2021 r. 2.000.000 euro). W przeciwnym wypadku zobligowany zostaje do opodatkowania całego rocznego przychodu (dochodu) według stawki 19%.
(...) skarżąca będąc tzw. małym podatnikiem uprawniona była do stosowania obniżonej stawki podatkowej (9%) do wyliczania wysokości zaliczek na podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 25 ust. 1g UPDP, tj. do momentu, gdy jej przychody nie przekroczyły limitu tam zawartego obowiązującego w tym roku podatkowym (...). Po uzyskaniu w 2020 r. przychodu liczonego od początku roku podatkowego, przewyższającego wskazany próg, spółka zobligowana była do ustalania wysokości zaliczek przy zastosowaniu stawki 19%, o której mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 UPDP. Z chwilą przekroczenia w/w limitu podatnik utracił możliwość stosowania stawki obniżonej i był zobligowany do przyjęcia przy ustalaniu wysokości podatku stawki podstawowej proporcjonalnej, a więc 19%.
Nie ma racji spółka twierdząc, że dla zastosowania odpowiedniej stawki podatkowej należy wyliczać proporcję, której składnikami są przychód spółki za 2020 rok, jej dochód do opodatkowania oraz w/w kwota ustawowego limitu. To ten algorytm pozwoli ustalić próg podatkowy, ponad który nadwyżka winna być opodatkowana stawką 19%. Zdaniem Sądu taki zabieg spółki ma walor czysto prawotwórczy, a przez to jest niedopuszczalny. Tylko bowiem ustawa określać może podmiot, przedmiot opodatkowania i stawki podatkowe (art. 217 Konstytucji), co zarzut naruszenia art. 217, art. 2 i art. 32 Konstytucji czyni całkowicie chybionym.
Stwierdzić trzeba, że przepisy art. 19 ust. 1 pkt 1 i 2 UPDP nie dają podstaw do stosowania progresji, tj. przy rozliczeniu za rok podatkowy dwóch stawek podatkowych: 9% do przychodów (dochodów) mieszczących się w limicie 1.200.000 euro (obecnie jest to kwota 2.000.000 euro - przyp. red.) oraz 19% tylko do przychodów (dochodów) stanowiących nadwyżkę ponad wspomniany limit (jak to już wskazano, limit ten nie może być też ustalany proporcją wyliczaną w sposób prezentowany przez skarżącą). Przeciwnie, spółka składając roczne zeznanie podatkowe zobligowana jest do uiszczenia podatku od całego przychodu (dochodu) uzyskanego w 2020 r. ustalonego przy zastosowaniu jednolitej stawki (proporcjonalnej) wynoszącej po przekroczeniu w/w limitu z art. 19 ust. 1 pkt 2 UPDP - 19% stawki podatkowej (zob. także wyrok WSA w Gliwicach z 28 stycznia 2022 r. sygn. I SA/Gl 1357/21)".
(wyrok WSA w Gliwicach z 22 czerwca 2022 r., sygn. akt I SA/Gl 1475/21 - orzeczenie nieprawomocne)