Skutki przyjęcia uproszczenia polegającego na kwalifikacji umów leasingu według zasad podatkowychNasza spółka z o.o. spełnia warunki do zastosowania uproszczenia w zakresie kwalifikacji umów leasingu. Zarząd spółki podjął decyzję o zastosowaniu takiego uproszczenia od 1 stycznia 2023 r. i zapisał je w polityce rachunkowości. Jak powinniśmy postąpić z dniem 1 stycznia 2023 r. w stosunku do trwających umów leasingu, które na dzień ich zawarcia zakwalifikowaliśmy do leasingu finansowego dla celów bilansowych, a podatkowo są to umowy leasingu operacyjnego?
| Sposób kwalifikowania umów leasingu dla celów bilansowych do leasingu finansowego i operacyjnego określa art. 3 ust. 4 i 5 ustawy o rachunkowości. Z kolei w art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości przewidziano uproszczenie, które zezwala na kwalifikację umów leasingu finansowego według zasad określonych w przepisach podatkowych i niestosowanie przepisów art. 3 ust. 4 i 5 ustawy o rachunkowości.
|
Z pytania wynika, iż jednostka do 31 grudnia 2022 r. stosowała bilansowe zasady kwalifikacji umów leasingu, a od 1 stycznia 2023 r., zgodnie z podjętą przez zarząd decyzją, stosuje w tym zakresie uproszczenie i przyjmuje kwalifikację podatkową. W takiej sytuacji dla trwających umów leasingu, zawartych w poprzednich okresach, jednostka może zastosować jedno z dwóch rozwiązań, tj.:
1) do momentu zakończenia umów w dalszym ciągu kwalifikować je według zasad bilansowych (rozliczać zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości),
2) z dniem 1 stycznia 2023 r. przekwalifikować umowy zgodnie z zasadami podatkowymi.
Przykład
I. Założenia
- Spółka z o.o. zawarła w styczniu 2022 r. umowę leasingu maszyny produkcyjnej. Warunki umowy kwalifikują ją według prawa podatkowego - do leasingu operacyjnego, zaś z punktu widzenia prawa bilansowego - do leasingu finansowego.
- Umowa przewiduje, że leasing potrwa 3 lata, a wartość początkowa przedmiotu leasingu (maszyny produkcyjnej) wynosi: 100.000 zł. Korzystający ma także prawo do nabycia maszyny stanowiącej przedmiot umowy za kwotę równą: 15.000 zł. W umowie określono ponadto następujące warunki:
a) opłata wstępna, wchodząca w skład opłaty łącznej, wynosi 10% wartości początkowej przedmiotu leasingu (10.000 zł),
b) pozostałe opłaty podstawowe w ciągu 3 lat wynoszą: 90.000 zł; są one podzielone na 36 równych rat płatnych co miesiąc; rocznie jest to kwota: 30.000 zł.
- Spółka podzieliła opłatę podstawową na część kapitałową i odsetkową, stosując wewnętrzną stopę zwrotu IRR, wynoszącą: 7,5514725%. Podział opłaty podstawowej w poszczególnych okresach kształtował się następująco:
| Rok trwania umowy
|
Zobowiązanie BO
|
Opłata leasingowa
|
Część odsetkowa
|
Część kapitałowa
|
Zobowiązanie BZ
|
| 1
|
2
|
3
|
4 (2 × IRR)
|
5 (3 - 4)
|
6 (2 - 5)
|
| Rozpoczęcie okresu leasingu
|
100.000,00 zł
|
10.000,00 zł (opłata wstępna)
|
0
|
10.000,00 zł
|
90.000,00 zł
|
| 2022
|
90.000,00 zł
|
30.000,00 zł
|
6.796,33 zł
|
23.203,67 zł
|
66.796,33 zł
|
| 2023
|
66.796,33 zł
|
30.000,00 zł
|
5.044,11 zł
|
24.955,89 zł
|
41.840,44 zł
|
| 2024
|
41.840,44 zł
|
30.000,00 zł
|
3.159,57 zł
|
26.840,44 zł
|
15.000,00 zł
|
| Zakończenie okresu leasingu
|
15.000,00 zł
|
15.000,00 zł
|
-
|
15.000,00 zł
|
-
|
- Spółka użytkuje podobne maszyny, dla których ustaliła w zasadach (polityce) rachunkowości 4-letni okres ekonomicznej użyteczności (stawka rocznej amortyzacji 25%). Amortyzację leasingowanej maszyny rozpoczęła od lutego 2022 r. Zatem do końca 2022 r. dokonała odpisów amortyzacyjnych za 11 miesięcy.
- Od 1 stycznia 2023 r. po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości, spółka wybrała i zapisała w przyjętych przez siebie zasadach (polityce) rachunkowości zasadę kwalifikowania umów leasingu zgodnie z regulacjami prawa podatkowego. Biorąc pod uwagę, że do zakończenia umowy leasingu maszyny zawartej w 2022 r. pozostały jeszcze 2 lata, kierownik jednostki podjął decyzję o jej przekwalifikowaniu z leasingu finansowego na operacyjny.
- Roczne opłaty podstawowe w poszczególnych latach kształtowały się następująco:
| Rok trwania umowy
|
Roczna opłata podstawowa
|
| 2022
|
30.000,00 zł + 10.000,00 zł (opłata wstępna)
|
| 2023
|
30.000,00 zł
|
| 2024
|
30.000,00 zł + 15.000,00 zł (wykup)
|
II. Dekretacja:
| Opis operacji
|
Kwota
|
Konto
|
| Wn
|
Ma
|
| A. Zapisy w księgach 2022 r.
|
| 1. FZ - ujęcie opłaty wstępnej
|
10.000,00 zł
|
24-9/1-3
|
24-9/1-1
|
| 2. WB - zapłata opłaty wstępnej
|
10.000,00 zł
|
24-9/1-1
|
13-0
|
| 3. OT - przyjęcie do ewidencji środków trwałych przedmiotu leasingu
|
100.000,00 zł
|
01
|
24-9/1-2
|
| 4. PK - zaliczenie opłaty wstępnej na poczet części kapitałowej
|
10.000,00 zł
|
24-9/1-2
|
24-9/1-3
|
| 5. FZ - ujęcie opłaty podstawowej za 2022 r.
|
30.000,00 zł
|
24-9/1-3
|
24-9/1-1
|
| 6. WB - zapłata opłaty podstawowej za 2022 r.
|
30.000,00 zł
|
24-9/1-1
|
13-0
|
| 7. PK - rozliczenie opłaty podstawowej:
|
|
|
|
| a) część kapitałowa
|
23.203,67 zł
|
24-9/1-2
|
24-9/1-3
|
| b) część odsetkowa
|
6.796,33 zł
|
75-1
|
24-9/1-3
|
8. PK - amortyzacja za cały 2022 r. - w zaokrągleniu:
(100.000 zł × 25%) : 12 m-cy × 11 m-cy =
|
22.916,67 zł
|
40-0
|
07-1
|
| B. Zapisy w księgach 2023 r.
|
| 1. PK - przekwalifikowanie umowy i ujęcie jej według przepisów podatkowych:
|
|
|
|
| a) wyksięgowanie dotychczasowego umorzenia
|
22.916,67 zł
|
07-1
|
01
|
| b) przeksięgowanie wartości netto przedmiotu leasingu (wartość nieumorzona)
|
77.083,33 zł
|
24-9/1-2
|
01
|
| c) wyksięgowanie salda konta 24-9/1-2
|
10.287,00 zł
|
82
|
24-9/1-2
|
III. Księgowania:
A. Zapisy w księgach 2022 r.
B. Zapisy w księgach 2023 r.
|
