Kontrahent, u którego przedsiębiorca będzie wykonywał zlecenie polegające na pracach na wysokości, wymaga przedstawienia zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do pracy na wysokości powyżej 3 m. Podatnik poniósł więc wydatki na wykonanie odpowiednich badań lekarskich. Czy poniesione przez niego wydatki można uznać za koszty uzyskania przychodów?
Odpowiedź
| W tej sytuacji wydatki na badania lekarskie przedsiębiorcy można uznać za koszty uzyskania przychodów.
|
Z uzasadnienia
"(...) aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Ustawodawca wiąże bowiem koszty uzyskania przychodów z celem ich poniesienia, jakim jest osiągnięcie przychodów, ewentualnie zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów.
Na podatniku spoczywa obowiązek wykazania związku poniesionych kosztów z działalnością gospodarczą, w tym okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów, zwłaszcza w sytuacji wystąpienia sporu w tej kwestii.
Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 ww. ustawy (ustawy o PIT - przyp. red.) i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednak ciężar wykazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.
Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien (...) spełniać łącznie następujące warunki:
- pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
- nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, enumeratywnie wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- być właściwie udokumentowany.
Opisany przez Pana we wniosku wydatek nie został wprost wymieniony w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów uzyskania przychodów. Jednak fakt, że dany wydatek nie został ujęty w tym przepisie, nie uprawnia do automatycznego przyjęcia domniemania, że wszystkie pozostałe koszty, które nie są wymienione w tym przepisie, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 kwietnia 2017 r. sygn. II FSK 3526/16: »Niezmiennie trzeba mieć na uwadze zasadniczy kwalifikator, jakim jest wpływ wydatku na wielkość osiągniętego przychodu, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Wystąpienie tego wpływu (związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem a przychodem) należy oceniać (badać) ad casum«.
Skoro jednym z warunków zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest poniesienie go w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, kryterium uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu sprowadza się w istocie do ustalenia, czy mógł się on potencjalnie przyczynić do osiągnięcia przychodów, bez względu na to, czy ów skutek się ziści. Wykazywany związek przyczynowo-skutkowy powinien mieć charakter obiektywny.
Podkreślić również należy, że działalność gospodarcza podlega określonym regułom ekonomicznym i musi opierać się o zasadę racjonalności działań w dążeniu do realizacji postawionego celu. Ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ponosi podatnik w związku z tym decyzje skutkujące powstaniem kosztów związanych z tą działalnością, nie może rekompensować przy pomocy przepisów podatkowych, gdyż oznaczałoby to w praktyce przerzucenie na Skarb Państwa ryzyka związanego z określonym przedsięwzięciem gospodarczym podejmowanym przez podmiot.
Możliwość zaliczenia przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów wiązałaby się z przywilejem uzyskiwania przez podatnika korzyści w postaci prawa zmniejszenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym o wartość poniesionych kosztów. Z oczywistych, więc względów, tego rodzaju wydatki nie mogą pozostawać w jakimkolwiek związku z przesłankami działania, które można by uznać za ukierunkowane na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła.
Podkreślenia wymaga, że do kosztów uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej spełniających powyższe kryteria nie można zaliczyć wydatków osobistych osoby prowadzącej działalność gospodarczą. (...)
Do stwierdzenia, czy poniesione wydatki może Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, istotnym jest ustalenie, czy mają one związek z tą działalnością czy też służą one tylko polepszeniu stanu zdrowia niezwiązanego z działalnością gospodarczą, które co do zasady mają charakter osobisty.
Na podstawie opisu sprawy oraz powołanych przepisów prawa stwierdzam, że wydatki poniesione przez Pana na badanie laryngologiczne, neurologiczne, okulistyczne, psychologiczne oraz ogólne (morfologia, glukoza w osoczu) pomimo faktu, że badania te dotyczyły niewątpliwie ustalenia Pana stanu zdrowia to ich przeprowadzenie nie miało charakteru osobistego.
Zarówno bowiem cel ich zlecenia, jaki i charakter zleconych badań były ściśle związane ze specyfiką wykonywanych przez Pana usług w ramach działalności gospodarczej. Ponadto konieczność wykonania badań była podyktowana koniecznością otrzymania zaświadczeń, które musi Pan przedłożyć zleceniodawcom.
Podstawowym celem poniesienia takich wydatków nie była bowiem poprawa stanu zdrowia bądź jakości Pana życia, a uzyskanie zaświadczeń umożliwiających osiągnięcie przychodów związanych z uzyskanymi zleceniami.
Zatem poniesienie przez Pana wydatków na badania zlecone przez lekarza medycyny pracy - co w konsekwencji przekłada się na uzyskanie zaświadczeń o braku przeciwskazań do świadczenia usług na wysokości oraz do kierowania pojazdami kategorii B - ma wpływ na wysokość przychodów uzyskiwanych przez Pana ze świadczenia usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
W konsekwencji w okolicznościach Pana sprawy opisane przez Pana wydatki stanowią koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, ponieważ spełniają przesłanki z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".
(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 kwietnia 2023 r., nr 0115-KDIT3.4011.205.2023.2.JS)
