Spółka planowała przeprowadzić modernizację rozdzielni niskiego napięcia. W tym celu poniosła wydatki na opracowanie projektu budowlanego. Z uwagi na nieotrzymanie dofinansowania do planowanej inwestycji, spółka musiała z niej zrezygnować. Czy koszty zaniechanej inwestycji stanowią koszt uzyskania przychodów?
Odpowiedź
| Koszty zaniechanej inwestycji mogą stanowić koszt uzyskania przychodów.
|
Z uzasadnienia
"Jak wynika z opisu stanu faktycznego i jego uzupełnienia w dniu 30 czerwca 2021 r. Wnioskodawca przesłał (...) w ramach ogłoszonego naboru wniosków do konkursu (...) projekt pod nazwą (...) (dalej zwaną Inwestycją). W ramach inwestycji Wnioskodawca poniósł koszty na opracowanie projektu budowlanego (...).
W dniu 3 września 2021 roku Wnioskodawca otrzymał (...) wezwanie do uzupełnienia braków formalnych. W odpowiedzi na wezwanie Wnioskodawca złożył korektę wniosku o dofinansowanie dnia 17.09.2021 roku i otrzymał pozytywną opinię formalną. Zgodnie z regulaminem konkursu został on następnie przekazany do oceny merytorycznej. W dniu 23 listopada 2021 r. Wnioskodawca otrzymał informację dotyczącą wykluczenia projektu z konkursu na podstawie regulaminu. Powodem wykluczenia była negatywna ocena merytoryczna wniosku. Podjęte przez Wnioskodawcę działanie inwestycyjne nie mieściło się w katalogu kwalifikowanych działań inwestycyjnych. Na skutek otrzymanego pisma (...) o wykluczeniu projektu z konkursu oraz konsultacji z firmą doradczą odnośnie przystąpienia do kolejnego konkursu, zapadła decyzja o trwałym i definitywnym odstąpieniu od dalszego prowadzenia inwestycji. (...)
W ramach inwestycji Wnioskodawca poniósł koszty na opracowanie dokumentacji budowlanej (...). Łącznie za usługę polegającą na opracowaniu ww. dokumentacji Wnioskodawca poniósł koszt (...) zł netto. Rozpoczęta inwestycja nie została zakończona i nie podlega amortyzacji. Przed likwidacją inwestycja była wprowadzona do ewidencji środków trwałych w budowie. Wnioskodawca nie posiada informacji o planowanych przychodach z tytułu ww. inwestycji. Inwestycja miała służyć poprawie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Państwa wątpliwości w sprawie dotyczą ustalenia, czy prawidłowe będzie zakwalifikowanie przez Wnioskodawcę wydatków poniesionych na Inwestycję jako koszty uzyskania przychodu Wnioskodawcy w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Odnosząc się do powyższych wątpliwości oraz powołanych wyżej przepisów, w pierwszej kolejności należy wskazać, że inwestycje to aktywa trwałe w okresie realizacji inwestycji, które nie są jeszcze środkami trwałymi w myśl art. 16a ust. 1 ustawy CIT. Zatem, inwestycja to nakład gospodarczy na tworzenie lub zwiększanie majątku trwałego.
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnicy podejmują zadania inwestycyjne związane w szczególności z nabyciem, wytworzeniem lub ulepszeniem środków trwałych, dokonują również inwestycji w obcych środkach trwałych. W toku prowadzonej inwestycji może również dojść do ich zaniechania, z którym mamy do czynienia wówczas, gdy podatnik nie podejmuje kolejnych czynności związanych z prowadzonym procesem inwestycyjnym, pomimo że nie został on zakończony. Innymi słowy, jest to brak działania, zaprzestanie dokonywania następnych czynności, a w konsekwencji rezygnacja z podjętych wcześniej zamierzeń i odstąpienie od inwestycji. Przy czym zaniechanie inwestycji dotyczy także rezygnacji z inwestycji na etapie wstępnych czynności związanych z planowaną inwestycją.
Wydatki ponoszone w związku z inwestycją nie podlegają bezpośredniemu zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu. Powiększają one wartość inwestycji, wpływając na przyszłą wartość początkową środka trwałego, który powstanie (zostanie wytworzony) po zakończeniu inwestycji. Wydatki poniesione na zakończone inwestycje, w wyniku których zostaną wytworzone środki trwałe, staną się - co do zasady - kosztami uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne. Ustawodawca pozwala jednakże rozliczyć w kosztach podatkowych koszty inwestycji, która nie została przez podatnika dokończona. Niewątpliwie jednak podatnik rozliczający w kosztach podatkowych wydatki poniesione na taką inwestycję powinien być w stanie wykazać, że podejmując ją zakładał jej związek z uzyskiwaniem przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Jest to bowiem podstawowy warunek zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy CIT.
Koszty zaniechanych inwestycji są, w myśl (...) art. 15 ust. 4f ustawy CIT, kosztem podatkowym w dacie zbycia lub likwidacji inwestycji.
Jednym z elementów procesu inwestycyjnego jest proces jego planowania, przygotowania, projektowania w postaci zleconej i uzyskanej dokumentacji technicznej, które to, w ocenie Spółki, jako wartości niematerialne nie posiadają postaci fizycznej i jako takie nie mogą zostać unicestwione. Natomiast należy przyjąć, że przez nakład inwestycyjny należy rozumieć wszelkie koszty poniesione w celu realizacji danej inwestycji, do których trzeba zaliczyć tzw. prace przygotowawcze przybierające często postać usług niematerialnych, bądź takich których nie można wykorzystać w przyszłości przez inwestora lub też przez inny podmiot. Z tych względów takie usługi lub materiały są niezbywalne. W toku prowadzonej inwestycji może dojść do jej zaniechania w związku z brakiem kolejnych czynności inwestycyjnych, wynikających z podejmowanych przez podatnika decyzji, skutkujących brakiem działania, zaprzestaniem dokonywania kolejnych czynności, a w konsekwencji rezygnacja z podjętych wcześniej zamierzeń. Taka sytuacja może mieć miejsce zarówno na etapie przygotowawczym, jak i w trakcie procesu inwestycyjnego. W przypadku likwidacji inwestycji w odniesieniu do usług o charakterze niematerialnym dotyczących np. zleconej dokumentacji, przepis art. 15 ust. 4f ustawy CIT, należy interpretować z uwzględnieniem obowiązków wynikających z innych przepisów prawa, tj. przepisów uor, w tym art. 74 tej ustawy, określających terminy jej przechowywania. Systemowa wykładnia tych przepisów daje podstawę do oceny, że w ramach likwidacji zaniechanych inwestycji, wystarczające do uznania kosztów sporządzenia (nabycia) dokumentacji inwestycyjnej jako kosztów uzyskania przychodów, jest podjęcie decyzji o trwałym i definitywnym odstąpieniu od dalszego prowadzenia zadania inwestycyjnego. W odniesieniu zatem do nakładów o takim charakterze, których efekty mają formę intelektualną i niematerialną, »definitywność« likwidacji nie musi być rozumiana tak samo w stosunku do nakładów o charakterze materialnym. Rozumienie takie nie jest racjonalne, gdyż ich fizyczna likwidacja, oznacza ich zniszczenie, co w konsekwencji pozbawiłoby podatnika możliwości udowodnienia rzeczywistego poniesienia kosztu w celu osiągnięcia przychodów. Koszt zaniechanej inwestycji winien być bowiem udokumentowany w sposób bezsporny i kompletny, a przede wszystkim zgodny z przepisami prawa, tak jak każdy inny koszt podatkowy, na co wskazuje przepis art. 15 ust. 1 ustawy CIT. Warunkiem uznania tych wydatków za koszty podatkowe jest także, aby efekt nakładów poniesionych na zaniechaną inwestycję nie był wykorzystywany w przyszłości. (...)
Dla oceny związku wydatku z poniesieniem kosztu uzyskania przychodu należy brać pod uwagę przede wszystkim cel wydatku w dacie jego poniesienia. W przedmiotowej sprawie cel ten był taki sam w dacie poniesienia przedmiotowych wydatków oraz w dacie zaniechania inwestycji. W opisie sprawy wskazali Państwo bowiem, że celem Inwestycji oraz to, czemu ona miała służyć była m.in. poprawa bezpieczeństwa higieny pracy. Z otrzymanych środków planowana była modernizacja rozdzielni niskiego napięcia, która miała całkowicie wyeliminować ryzyko porażenia prądem poprzez zastosowanie nowoczesnych zabezpieczeń różnicowo-prądowych. Automatyzacja zabezpieczeń instalacji miała na celu wyeliminowanie konieczności wykonywania szeregu prac obarczonych ryzykiem porażenia prądem. Rezygnacja przez Państwa z inwestycji nie spowodowała, że uległ zmianie cel wydatków poniesionych w związku z tą inwestycją, w okresie, w którym Państwo rozpoczęli jej realizację. Jak wynika z wniosku, podjęta przez Państwa decyzja nie jest wynikiem decyzji o zmianie profilu prowadzonej działalności, czy celowej zmiany przeznaczenia inwestycji.
W świetle powyższego, w tak przedstawionym opisie sprawy, mieli Państwo prawo zakwalifikowania wydatków poniesionych na Inwestycję jako koszty uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w związku z art. 15 ust. 4f ustawy CIT".
(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 3 kwietnia 2023 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.108.2023.4.MR1)
