Od kilku lat buduję budynek, w którym będą lokale użytkowe. Czy wydatki poniesione na zużycie energii elektrycznej mieszczą się w jego wartości początkowej, jeśli budynek:
- nie jest jeszcze skończony (jest niekompletny),
- jest kompletny, ale jeszcze nie jest wpisany do ewidencji?
Do wartości początkowej wytwarzanego budynku trzeba zaliczyć koszty energii elektrycznej zużytej na potrzeby prowadzonej inwestycji. Wobec tego koszty energii elektrycznej zużytej na potrzeby budowy budynku składają się na wartość początkową wytwarzanego środka trwałego. Po zakończeniu inwestycji, gdy budynek jest już kompletny, koszty energii nie zwiększają tej wartości.
Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 1 updof, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. wydatków na wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych. Wynika to z faktu, że wydatki te składają się na wartość początkową tych środków trwałych, będącą podstawą określenia wysokości odpisów amortyzacyjnych.
W oparciu o art. 22g ust. 1 pkt 2 updof, wartością początkową środków trwałych w przypadku ich wytworzenia we własnym zakresie jest koszt wytworzenia. Z kolei w myśl art. 22g ust. 4 updof, za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się:
- wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci,
- kosztów ogólnych zarządu,
- kosztów sprzedaży oraz
- pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.
Ustaloną według przedstawionych zasad wartość początkową środka trwałego koryguje się o różnice kursowe, które zostały naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania (art. 22g ust. 5 updof).
Z przytoczonych przepisów definiujących koszt wytworzenia wynika, że do wartości początkowej budowanego środka trwałego należy zaliczać te koszty, które są powiązane z jego wytworzeniem. Potwierdza to interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 sierpnia 2021 r., nr 0111-KDIB2-1.4010.124.2021.2.BJ, w której czytamy: "Podsumowując wykładnię przepisów dotyczących ustalenia wartości początkowej środków trwałych należy stwierdzić, że do jej elementów należy zaliczać te koszty, które są powiązane z inwestycją, której efektem było wytworzenie amortyzowanych środków trwałych, przy czym katalog wydatków dających się przyporządkować do danego przedsięwzięcia ma charakter otwarty; stanowiły element procesu wytwarzania składników majątku podatnika; wydatki miały wpływ na koszt wytworzenia środków trwałych; bez tych wydatków nie powstałyby środki trwałe, a wydatki na wytworzenie środków trwałych nie zostałyby poniesione, gdyby nie podjęto decyzji o ich wytworzeniu; dzięki poniesionym wydatkom środki trwałe są kompletne i zdatne do użytku; wszelkie zaliczone do wartości początkowej koszty zostały poniesione do dnia oddania środków trwałych do używania; żaden z poniesionych wydatków nie jest zaliczony do kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych".
Oceniając dany wydatek pod kątem możliwości uznania go za element wartości początkowej wytwarzanego we własnym zakresie środka trwałego, należy badać, czy energia elektryczna została zużyta na potrzeby procesu wytwarzania tego składnika majątku podatnika. Jeśli budowa przedmiotowego budynku została zakończona (środek trwały jest kompletny), a energia elektryczna jest zużywana, np. na potrzeby zabezpieczenia i ochrony tego obiektu, to jej koszt nie zwiększa wartości początkowej środka trwałego.