Przykład 5
Na początku marca 20XX r. spółka "Alfa" rozpoczęła umowę najmu, na mocy której musi przez 24 miesiące płacić równowartość: 5.000 EUR + VAT. Kontrahent wystawia faktury w zł, biorąc pod uwagę kurs NBP z ostatniego dnia roboczego danego miesiąca, którego faktura dotyczy. W momencie zawarcia umowy kurs NBP wynosił: 4,5 zł/EUR, a stopa charakterystyczna dla jednostki w odniesieniu do zbliżonych umów finansowania w EUR wynosiła 4%. Faktury płacone są bezpośrednio po ich wystawieniu (zazwyczaj na początku kolejnego okresu rozliczeniowego). Na tej podstawie spółka "Alfa" ustaliła wartość zdyskontowaną płatności leasingowych na kwotę: 115.213 EUR, która po przeliczeniu (kursem: 4,5 zł/EUR) wyniosła: 518.458 zł. Na koniec miesiąca (marca 20XX r.) kurs EUR wynosi: 4,6 zł/EUR, a kurs średni miesięczny to: 4,552 zł/EUR. Na ten moment spółka "Alfa" otrzymała fakturę na kwotę: 23.000 zł (tj. 5.000 EUR × 4,6 zł/EUR) plus 5.290 zł (VAT). Kierownictwo spółki rozważa sposób ujęcia przedstawionych informacji.
Ujęcie przedstawionych danych w dużym stopniu zależy od wewnętrznych rozwiązań stosowanych w danym podmiocie w odniesieniu do ujęcia leasingu. Rozważmy poniżej dwa podejścia.
Wariant 1
Spółka "Alfa" księguje składnik aktywów z tytułu praw do użytkowania w korespondencji z zobowiązaniem leasingowym, przy czym zobowiązanie leasingowe rozbijane jest na dwa konta (nettowane do bilansu), tzn. na konto służące do ewidencji zobowiązania leasingowego brutto oraz na konto służące do ewidencji rozliczeń międzyokresowych kosztów finansowych leasingu (funkcjonujące jako konto korygujące do zobowiązania leasingowego). Spółka "Alfa" na początku marca 20XX r. powinna zatem dokonać w księgach następujących zapisów (kwoty w zaokrągleniu do pełnych złotych):
a) przyjęcie składnika aktywów: 115.213 EUR × 4,5 zł/EUR = 518.458 zł
- Wn konto 05 "Aktywa z tytułu praw do użytkowania",
b) kwota zobowiązania: 24 × 5.000 EUR × 4,5 zł/EUR = 540.000 zł
- Ma konto 26 "Zobowiązania leasingowe",
c) rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych: (540.000 zł - 518.458 zł) lub (120.000 EUR - 115.213 EUR) × 4,5 zł/EUR = 21.542 zł
- Wn konto 65-1/1 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych leasingu" (konto korygujące do zobowiązania leasingowego).
Otrzymując fakturę za dany miesiąc na kwotę: 23.000 zł + 5.290 zł (VAT) spółka może ująć ją w księgach w sposób następujący:
a) wartość brutto - zobowiązanie bieżące: 28.290 zł
- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami" lub 21-2 "Bieżące rozrachunki z tytułu leasingu",
b) VAT podlegający odliczeniu: 5.290 zł
- Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie",
c) kwota zobowiązania leasingowego: 5.000 EUR × 4,5 zł/EUR = 22.500 zł
- Wn konto 26 "Zobowiązania leasingowe",
d) różnice kursowe: (4,6 zł/EUR - 4,5 zł/EUR) × 5.000 EUR = 500 zł
- Wn konto 75-1/1 "Koszty z tytułu różnic kursowych".
Obok powyższych zapisów należy ująć koszty finansowe leasingu ustalone stopą efektywną. W przykładzie odsetki za marzec 20XX r. wyniosą: 372 EUR, liczone jako: 115.213 EUR × [(1 + 0,04)30/365 - 1], gdzie: 115.213 EUR to wartość zobowiązania leasingowego na początku marca 20XX r., 0,04 to efektywna stopa procentowa, a 30 to liczba dni, za które naliczane są odsetki. Na tej podstawie możliwe są następujące zapisy:
a) koszty finansowe z tytułu leasingu (odsetki): 372 EUR × 4,552 zł/EUR = 1.693 zł
- Wn konto 75-1/2 "Koszty finansowe z tytułu leasingu",
b) rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych: 372 EUR × 4,5 zł/EUR = 1.674 zł
- Ma konto 65-1/1 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów finansowych leasingu" (konto korygujące do zobowiązania leasingowego),
c) różnice kursowe: (1.693 zł - 1.674 zł) lub (4,552 zł/EUR - 4,5 zł/EUR) × 372 EUR = 19 zł
- Ma konto 75-0/1 "Przychody z tytułu różnic kursowych".
Obok powyższych zapisów jednostka powinna również naliczać amortyzację składnika aktywów z tytułu praw do użytkowania.
Wariant II
Spółka "Alfa" księguje składnik aktywów z tytułu praw do użytkowania w korespondencji z zobowiązaniem leasingowym w tej samej kwocie. W kontekście powyższych zapisów spółka "Alfa" na początku marca 20XX r. powinna dokonać w księgach następujących zapisów (kwoty w zaokrągleniu do pełnych złotych):
a) przyjęcie składnika aktywów: 115.213 EUR × 4,5 zł/EUR = 518.458 zł
- Wn konto 05 "Aktywa z tytułu praw do użytkowania",
b) kwota zobowiązania: 115.213 EUR × 4,5 zł/EUR = 518.458 zł
- Ma konto 26 "Zobowiązania leasingowe".
Otrzymując fakturę za dany miesiąc na kwotę: 23.000 zł + 5.290 zł (VAT) jednostka ustala część odsetkową i kapitałową raty, biorąc pod uwagę harmonogram płatności rozpisanych w EUR. Część odsetkowa raty stanowi: 372 EUR, zaś część kapitałowa to: 4.628 EUR. Pozwala to na dokonanie następujących zapisów:
a) wartość brutto - zobowiązanie bieżące: 28.290 zł
- Ma konto 21 "Rozrachunki z dostawcami" lub 21-2 "Bieżące rozrachunki z tytułu leasingu",
b) VAT podlegający odliczeniu: 5.290 zł
- Wn konto 22-1 "VAT naliczony i jego rozliczenie",
c) kwota zobowiązania leasingowego: 4.628 EUR × 4,5 zł/EUR = 20.826 zł
- Wn konto 26 "Zobowiązania leasingowe",
d) koszty finansowe z tytułu leasingu (odsetki): 372 EUR × 4,552 zł/EUR = 1.693 zł
- Wn konto 75-1/2 "Koszty finansowe z tytułu leasingu",
e) różnice kursowe: 481 zł
- Wn konto 75-1/1 "Koszty z tytułu różnic kursowych".
Obok powyższych zapisów jednostka powinna również naliczać amortyzację składnika aktywów z tytułu praw do użytkowania.
|