Rozliczanie pozycji w walucie obceW przypadku rozliczania pozycji w walucie obcej jednostka powinna zastosować ogólne zasady ujęcia transakcji walutowych z uwzględnieniem specyfiki rozliczanego składnika oraz rozwiązań przyjętych w polityce rachunkowości. W tym kontekście szczególne znaczenie mają przyjęte zasady:
1) ustalania rozchodu z rachunku walutowego; przykładowo stosowana często w praktyce metoda FIFO (ang. first in first out), dotycząca ustalania rozchodu waluty, nie jest narzucona w MSSF; jednostka może rozważyć zastosowanie innych metod, w tym metody średniej ważonej czy metody LIFO (ang. last in first out), a nawet HIFO (ang. highest price in first out); należy podkreślić, że niektórych z ww. metod nie można zastosować do wyceny rozchodu innych aktywów jednostki, np. w odniesieniu do zapasów niemożliwe jest zastosowanie LIFO czy HIFO, jednak ograniczenie to nie dotyczy różnic kursowych,
2) ujmowania wpływów na rachunek walutowy w zakresie zastosowania kursu odniesienia przy przeliczaniu wpływu waluty obcej; przykładowo kiedy jednostka stosuje kurs faktyczny, a kiedy bazuje na kursie odniesienia w postaci kursu NBP (lub odpowiednio EBC), oraz daty ustalenia kursu odniesienia (czy jest to kurs z dnia wpływu czy kurs z dnia poprzedzającego),
3) ustalania rozchodu z rachunku walutowego w kontekście ustalania różnic kursowych na walucie zgromadzonej na rachunku walutowym; przykładowo czy i kiedy jednostka stosuje kurs odniesienia NBP czy EBC (oraz na jaki dzień), a kiedy historyczny kurs księgowy według metody wyceny rozchodu.
Przedstawione wyżej problemy omówmy na przykładach liczbowych.
|
Przykład 1
W spółce "Alfa" wystąpiły następujące transakcje na rachunku walutowym:
1) w dniu 9.03.20XX r. wpłynęła należność "A" w kwocie: 10.000 EUR, ujęta pierwotnie po kursie: 4,555 zł/EUR,
2) w dniu 18.03.20XX r. wpłynęła należność "B" w kwocie: 20.000 EUR, ujęta pierwotnie po kursie: 4,5201 zł/EUR,
3) w dniu 14.04.20XX r. przelano na rachunek dostawcy kwotę: 12.000 EUR, spłacając zobowiązanie w tej wysokości, ujęte pierwotnie po kursie: 4,5193 zł/EUR,
4) w dniu 22.04.20XX r. sprzedano na rzecz banku "X" walutę w kwocie: 5.000 EUR, po kursie: 4,601 zł/EUR,
5) w dniu 22.04.20XX r. rozliczono w drodze kompensaty należność w kwocie: 3.000 EUR, ujętą pierwotnie po kursie: 4,6405 zł/EUR, z zobowiązaniem w kwocie: 3.000 EUR, ujętym pierwotnie po kursie: 4,7589 zł/EUR.
Kursy średnie NBP dla euro w poszczególnych dniach były następujące:
| Data
|
08.03.XX
|
09.03.XX
|
17.03.XX
|
18.03.XX
|
13.04.XX
|
14.04.XX
|
21.04.XX
|
22.04.XX
|
20.05.XX
|
23.05.XX
|
| Kurs
|
4,9121
|
4,8429
|
4,6876
|
4,7221
|
4,6460
|
4,6447
|
4,6523
|
4,6361
|
4,6366
|
4,6171
|
Kierownictwo spółki "Alfa" rozważa ujęcie przedstawionych transakcji i zastosowanie odpowiedniego kursu do przeliczenia walut obcych na złote.
Operacje wpływu waluty (euro) na bankowy rachunek walutowy (operacja 1 i 2) zostaną ujęte w zależności od rozwiązania przyjętego w polityce rachunkowości spółki. Jeżeli wpływy takie spółka ujmuje po kursie z dnia transakcji (zgodnie z wytycznymi par. 21 MSR 21), to dla poszczególnych transakcji zastosuje odpowiednio kursy: 4,8429 zł/EUR oraz 4,7221 zł/EUR. Jeżeli spółka przyjęła uproszczenie i w polityce rachunkowości wskazała, że podstawą ujęcia transakcji jest kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu, to zastosuje odpowiednio kursy: 4,9121 zł/EUR oraz 4,6876 zł/EUR. Przy założeniu, że spółka "Alfa" stosuje rozwiązanie uproszczone, może dokonać następujących zapisów w księgach:
| Opis operacji
|
Kwota
|
Konto*
|
| Wn
|
Ma
|
| 1. WB z 9.03.20XX r. - wpływ waluty w związku ze spłatą należności "A" i ustalenie różnicy kursowej na spłacie:
|
|
|
|
| a) wpływ waluty wyceniony po kursie z 8.03.20XX r.: 10.000 EUR × 4,9121 zł/EUR =
|
49.121 zł
|
13-1
|
|
| b) kwota należności "A" po kursie z dnia powstania: 10.000 EUR × 4,5550 zł/EUR =
|
45.550 zł
|
|
20
|
| c) różnica kursowa na spłacie należności "A": 49.121 zł - 45.550 zł =
|
3.571 zł
|
|
75-0/1
|
| 2. WB z 18.03.20XX r. - wpływ waluty w związku ze spłatą należności "B" i ustalenie różnicy kursowej na spłacie:
|
|
|
|
| a) wpływ waluty wyceniony po kursie z 17.03.20XX r.: 20.000 EUR × 4,6876 zł/EUR =
|
93.752 zł
|
13-1
|
|
| b) kwota należności "B" po kursie z dnia powstania: 20.000 EUR × 4,5201 zł/EUR =
|
90.402 zł
|
|
20
|
| c) różnica kursowa na spłacie należności "B": 93.752 zł - 90.402 zł =
|
3.350 zł
|
|
75-0/1
|
| *
|
Konta zastosowane w przykładzie: 13-1 "Rachunek walutowy", 20 "Rozrachunki z odbiorcami", 75-0/1 "Przychody z tytułu różnic kursowych".
|
|
Operacja wydatkowania waluty (euro) z bankowego rachunku walutowego (operacja 3) powinna uwzględniać dwa elementy, tj. metodę wyceny rozchodu waluty oraz kurs odniesienia zastosowany przy ustalaniu różnicy kursowej dla waluty zgromadzonej na rachunku walutowym. Załóżmy, że spółka dla potrzeb rozliczania rozchodu waluty z rachunku walutowego stosuje metodę FIFO, a jako podstawę ustalania różnic kursowych stosuje kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dzień transakcji. Spółka ustaliła, że rozchód waluty według metody FIFO wyniósł: (10.000 EUR × 4,9121 zł/EUR) + (2.000 EUR × 4,6876 zł/EUR) = 58.496,20 zł, a różnica kursowa powstała na rachunku walutowym (pomiędzy kursem bieżącym a wartością rozchodu waluty) wyniosła: (12.000 EUR × 4,6460 zł/EUR) - 58.496,20 zł = (-) 2.744,20 zł. Oznacza to, że spółka poniosła stratę na przeszacowaniu wydawanych euro na dzień ich wydania. Druga różnica kursowa powstanie na spłacie zobowiązania. Spółka ustaliła, że różnica pomiędzy kursem księgowym zobowiązania a kursem bieżącym euro wyniosła: (12.000 EUR × 4,5193 zł/EUR) - (12.000 EUR × 4,6460 zł/EUR) = (-) 1.520,40 zł. Łączna różnica kursowa wyniesie zatem: (-) 4.264,60 zł i oznacza (łącznie) zapłatę zobowiązania o wartości księgowej: 54.231,60 zł (tj. 12.000 EUR × 4,5193 zł/EUR) walutą euro o wartości: 58.496,20 zł (tj. 10.000 EUR × 4,9121 zł/EUR + 2.000 EUR × 4,6876 zł/EUR).
W kontekście przedstawionego przykładu pojawia się oczywiste pytanie: czy jednostka powinna wyodrębniać obie różnice kursowe, tzn. na rachunku walutowym (liczoną jako różnicę między kursem księgowym waluty i kursem bieżącym) oraz na spłacie zobowiązania (liczoną jako różnicę między kursem księgowym zobowiązania i kursem bieżącym)? Odrębne ustalenie różnic kursowych uzasadnione jest w sytuacji, gdy jednostka w różny sposób ujmuje te różnice w systemie finansowo-księgowym i w sprawozdaniu finansowym, np. różnicę kursową na walucie z rachunku walutowego ujmuje w przychodach lub kosztach finansowych okresu, zaś różnicę kursową na zobowiązaniu handlowym ujmuje jako element pozostałych przychodów lub kosztów operacyjnych (albo aktywuje w bilansie). Jeżeli potrzeby takie nie występują, to jednostka może ustalić różnicę kursową łącznie - odejmując od wartości księgowej zobowiązania wartość księgową wydanych walut.
Analogiczna możliwość wyboru pojawia się w odniesieniu do dwóch ostatnich transakcji, tzn. do sprzedaży waluty oraz kompensaty (operacja 4 i 5). Jeżeli jednostka nie ma potrzeby ustalania odrębnie różnicy kursowej dla waluty z rachunku walutowego i różnicy kursowej na jej sprzedaży, to różnica kursowa na operacji 4 wyniesie: (5.000 EUR × 4,6010 zł/EUR) - (5.000 EUR × 4,6876 zł/EUR) = (-) 433 zł. Kurs: 4,6876 zł/EUR to kurs, po którym ujęto wpływ euro wykorzystywany do spłaty zobowiązania, czyli kurs z 17.03.20XX r., stosowany do wyceny rozchodu sprzedanej waluty zgodnie z zasadą FIFO. Z kolei w odniesieniu do operacji 5 różnica kursowa wyniesie: (3.000 EUR × 4,7589 zł/EUR) - (3.000 EUR × 4,6405 zł/EUR) = 355,20 zł. W tym przypadku różnica kursowa dla waluty z rachunku walutowego nie występuje, jednak można przed skompensowaniem przeliczyć odrębnie należność i zobowiązanie (do jednego kursu odniesienia) i ustalić dwie różnice kursowe dla należności i zobowiązania.
|
|
Przykład 2
Spółka "Beta" posiada na rachunku walutowym: 150.000 EUR, ujęte pierwotnie po kursie: 4,606 zł/EUR. W 20XX r. w spółce "Beta" wystąpiły następujące transakcje związane z rachunkiem walutowym:
1) w dniu 9.03.20XX r. spółka wniosła zaliczkę w kwocie: 20.000 EUR na zakup środka trwałego; spółka wykorzystała środki zgromadzone na rachunku walutowym,
2) w dniu 9.03.20XX r. spółka wniosła zaliczkę w kwocie: 10.000 EUR na zakup materiałów; spółka kupiła walutę na warunkach rynkowych od banku po kursie: 4,99 zł/EUR i przekazała ją kontrahentowi,
3) w dniu 18.03.20XX r. spółka założyła lokatę na: 100.000 EUR, oprocentowaną 1,2% w skali roku; lokata została zwrócona 23.05.20XX r. z odsetkami: 217 EUR,
4) w dniu 14.04.20XX r. spółka kupiła: 5.000 EUR w banku po kursie: 4,611 zł/EUR (kurs negocjowany odzwierciedlający bieżące warunki rynkowe),
5) w dniu 22.04.20XX r. spółka kupiła: 10.000 EUR na podstawie zawartego w I kwartale 20XX r. kontraktu forward; kontrakt forward przewidywał kurs wykonania: 4,88 zł/EUR i po takim kursie jednostka kupiła walutę,
6) w dniu 23.05.20XX r. spółka przyjęła dostawę środka trwałego oraz materiałów; kwota na fakturze dotycząca zakupu środka trwałego (netto) wynosi: 90.000 EUR, co oznacza, że spółka musi dopłacić sprzedawcy: 70.000 EUR; kwota na fakturze dotycząca zakupu materiału (netto) wynosi: 30.000 EUR, co oznacza, że spółka musi dopłacić sprzedawcy: 20.000 EUR.
Kierownictwo spółki "Beta" rozważa ujęcie powyższych operacji. W polityce rachunkowości spółki przyjęto, że podstawą ujmowania transakcji jest kurs faktyczny lub kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień transakcji, jeżeli kurs faktyczny nie istnieje lub niewłaściwe jest jego zastosowanie. Kursy dotyczące wskazanych transakcji zostały przedstawione w przykładzie 1. Spółka ujmując przedstawione transakcje powinna uwzględnić ww. wytyczne.
Ujęcie zaliczki na dostawę środków trwałych (operacja 1) powinno bazować na kursie z dnia transakcji, za który uznawany jest przez spółkę (w przypadku rozchodu waluty z rachunku walutowego) kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień transakcji (4,9121 zł/EUR). Zastosowanie tego kursu oznacza, że spółka powinna ustalić różnicę kursową dla wydatkowanej waluty jako różnicę między kursem wykorzystanym do ujęcia zaliczki oraz kursem księgowym, po którym ujęta była wydatkowana waluta: 20.000 EUR × (4,9121 zł/EUR - 4,606 zł/EUR) = 6.122 zł.
Ujęcie zaliczki na dostawę materiałów (operacja 2) powinno bazować na kursie z dnia transakcji, za który uznawany jest przez spółkę (w przypadku zakupu waluty na warunkach rynkowych) kurs faktyczny, po którym kupiono walutę (4,99 zł/EUR). Zastosowanie kursu faktycznego oznacza, że zaliczka ujęta zostanie w kwocie: 49.900 zł (nie powstaje żadna różnica kursowa na moment jej ujęcia).
W przypadku założenia lokaty (operacja 3) powstaje nowy instrument finansowy, który powinien być ujęty po kursie z dnia transakcji (lub po kursie z dnia poprzedzającego, jeżeli spółka stosuje takie uproszczenie). Z kolei zwrot lokaty oznacza ponowne ujęcie waluty na rachunku walutowym wraz z odpowiednim rozliczeniem odsetek. Wzorcowe rozliczenie operacji 3 może przebiegać następująco:
|
Opis operacji
|
Kwota
|
Konto*
|
| Wn
|
Ma
|
| 1. WB z 18.03.20XX r. - ujęcie rozchodu waluty, ujęcie lokaty i ustalenie różnicy kursowej na rozchodzie waluty:
|
|
|
|
| a) wpływ waluty na rachunek lokaty: 100.000 EUR × 4,6876 zł/EUR =
|
468.760,00 zł
|
13-5/1
|
|
| b) rozchód euro z rachunku walutowego: 100.000 EUR × 4,6060 zł/EUR =
|
460.600,00 zł
|
|
13-1
|
| c) różnica kursowa na rozchodzie: 468.760 zł - 460.600 zł =
|
8.160,00 zł
|
|
75-0/1
|
| 2. WB z 23.05.20XX r. - ujęcie wpływu waluty w związku ze spłatą lokaty i ustalenie różnicy kursowej:
|
|
|
|
| a) wpływ euro na rachunek walutowy: 100.000 EUR × 4,6366 zł/EUR =
|
463.660,00 zł
|
13-1
|
|
| b) rozchód euro z rachunku lokaty: 100.000 EUR × 4,6876 zł/EUR =
|
468.760,00 zł
|
|
13-5/1
|
| c) różnica kursowa: 468.760 zł - 463.660 zł =
|
5.100,00 zł
|
75-1/1
|
|
| 3. WB z 23.05.20XX r. - ujęcie wpływu waluty z tytułu odsetek od lokaty i ustalenie różnicy kursowej:
|
|
|
|
| a) wpływ euro na rachunek walutowy: 217 EUR × 4,6366 zł/EUR =
|
1.006,14 zł
|
13-1
|
|
| b) przychody z tytułu odsetek od lokaty: 217 EUR × 4,6689 zł/EUR** =
|
1.013,14 zł
|
|
75-0/2
|
| c) różnica kursowa: 1.013,14 zł - 1.006,14 zł =
|
7,00 zł
|
75-1/1
|
|
| *
|
Konta zastosowane w przykładzie: 13-1 "Rachunek walutowy", 13-5/1 "Rachunek lokaty walutowej", 75-0/1 "Przychody z tytułu różnic kursowych", 75-0/2 "Przychody z tytułu odsetek", 75-1/1 "Koszty z tytułu różnic kursowych".
|
| **
|
W przykładzie założono naliczenie przychodu finansowego po kursie średnim z okresu jego powstawania.
|
|
|
Jak obrazują to przedstawione powyżej wyliczenia wzorcowe rozliczenie transakcji jest bardzo pracochłonne. Z tego względu jednostka może rozważyć zastosowanie pewnych uproszczeń, np. ujęcie lokaty po kursie księgowym posiadanego euro (w przykładzie 2: 4,606 zł/EUR). To rozwiązanie spowoduje, że na moment powstania lokaty i na moment jej rozliczenia nie powstaną różnice kursowe. Podejście to możliwe jest do zastosowania z tego względu, że środki na rachunku walutowym i tak będą podlegać przeliczeniu na dzień bilansowy lub w momencie ich rozchodu - w takich przypadkach ustalona zostanie różnica kursowa odnoszona na wynik finansowy okresu (zawsze w części związanej z różnicami kursowymi na rozchodowanej walucie). Drugim uproszczeniem może być ujęcie przychodów z tytułu odsetek na lokacie po kursie zastosowanym dla ujęcia wpływu waluty (w przykładzie 2: 4,6366 zł/EUR), bez przeliczania przychodów odsetkowych po kursie średnim i ustalania różnicy kursowej.
Stosując powyższe rozwiązania należy mieć świadomość, że nie są to rozwiązania wzorcowe, lecz uproszczenia, oraz że w pewnych okolicznościach konieczne jest ustalenie różnicy kursowej na rachunku walutowym.
Kolejne dwie transakcje w przykładzie 2 (operacja 4 i 5) to zakup waluty. Pierwsza z nich (zakup od banku po kursie bieżącym) nie powinna sprawiać szczególnych problemów - spółka ujmuje zakup waluty po kursie faktycznym (4,611 zł/EUR). Druga transakcja stanowi jednak rozliczenie instrumentu pochodnego, w związku z tym spółka (dla potrzeb MSR) powinna ująć nabytą walutę po kursie bieżącym i ustalić zysk lub stratę z tytułu rozliczenia instrumentu pochodnego. W związku z faktem, że spółka przyjęła w polityce rachunkowości jako podstawę wyceny wpływu walut kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień transakcji może dokonać następujących zapisów w księgach rachunkowych:
|
Opis operacji
|
Kwota
|
Konto*
|
| Wn
|
Ma
|
| 1. WB z 22.04.20XX r. - nabycie euro na podstawie kontraktu forward i rozliczenie zysku/straty z tego rozliczenia:
|
|
|
|
| a) rozchód środków z rachunku bieżącego w celu zakupu waluty od banku: 10.000 EUR × 4,88 zł/EUR =
|
48.800 zł
|
|
13-0
|
| b) wpływ euro na rachunek walutowy: 10.000 EUR × 4,6523 zł/EUR =
|
46.523 zł
|
13-1
|
|
| c) strata z rozliczenia kontraktu forward: 48.800 zł - 46.523 zł =
|
2.277 zł
|
75-1/3
|
|
| *
|
Konta zastosowane w przykładzie: 13-0 "Rachunek bieżący", 13-1 "Rachunek walutowy", 75-1/3 "Strata z wyceny instrumentu pochodnego".
|
|
W sytuacji gdy spółka postanowi odrębnie ewidencjonować przeszacowania nierozpoznawane przez prawo podatkowe, uzasadnione jest dokonanie następujących zapisów w księgach rachunkowych:
|
Opis operacji
|
Kwota
|
Konto*
|
| Wn
|
Ma
|
| 1. WB z 22.04.20XX r. - nabycie euro na podstawie kontraktu forward i rozliczenie zysku/straty z tego rozliczenia:
|
|
|
|
| a) rozchód środków z rachunku bieżącego w celu zakupu waluty od banku: 10.000 EUR × 4,88 zł/EUR =
|
48.800 zł
|
|
13-0
|
| b) wpływ euro na rachunek walutowy: 10.000 EUR × 4,88 zł/EUR =
|
48.800 zł
|
13-1
|
|
| c) przeszacowanie wartości środków na rachunku bankowym: 10.000 EUR × (4,88 zł/EUR - 4,6523 zł/EUR) =
|
2.277 zł
|
|
13-9
|
| d) strata z rozliczenia kontraktu forward: 48.800 zł - 46.523 zł =
|
2.277 zł
|
75-1/3
|
|
| *
|
Konta zastosowane w przykładzie: 13-0 "Rachunek bieżący", 13-1 "Rachunek walutowy", 13-9 "Odpisy aktualizujące rachunek bankowy", 75-1/3 "Strata z wyceny instrumentu pochodnego".
|
|
W każdym z obu wariantów pojawia się problem z ustalaniem rozchodu waluty pozyskanej na podstawie kontraktu pochodnego - jednostka powinna odrębnie liczyć rozchód dla potrzeb MSR (według kursu uznanego za kurs początkowy dla potrzeb MSR: 4,6523 zł/EUR) oraz dla celów podatkowych (kurs faktyczny nabycia euro: 4,88 zł/EUR). W związku z tym, że różnice kursowe dla waluty wykazywanej na rachunku walutowym i tak w przyszłości rozliczane będą w wynik finansowy lub wyceniane do kursu bilansowego na dzień sprawozdawczy, dla uproszczenia jednostka może ustalony odpis aktualizujący dla waluty ujętej na rachunku walutowym (w przykładzie 2 konto 13-9) od razu ująć jako różnice kursowe niepodatkowe:
|
Opis operacji
|
Kwota
|
Konto*
|
| Wn
|
Ma
|
| 1. WB z 22.04.20XX r. - nabycie euro na podstawie kontraktu forward i rozliczenie zysku/straty z tego rozliczenia:
|
|
|
|
| a) rozchód środków z rachunku bieżącego w celu zakupu waluty od banku: 10.000 EUR × 4,88 zł/EUR =
|
48.800 zł
|
|
13-0
|
| b) wpływ euro na rachunek walutowy: 10.000 EUR × 4,88 zł/EUR =
|
48.800 zł
|
13-1
|
|
| c) różnice kursowe niepodatkowe: 10.000 EUR × (4,88 zł/EUR - 4,6523 zł/EUR) =
|
2.277 zł
|
|
75-0/1
|
| d) strata z rozliczenia kontraktu forward: 48.800 zł - 46.523 zł =
|
2.277 zł
|
75-1/3
|
|
| *
|
Konta zastosowane w przykładzie: 13-0 "Rachunek bieżący", 13-1 "Rachunek walutowy", 75-0/1 "Przychody z tytułu różnic kursowych - NKUP", 75-1/3 "Strata z wyceny instrumentu pochodnego".
|
|
Takie rozwiązanie eliminuje konieczność dwutorowego liczenia rozchodu waluty. Oczywiście największym uproszczeniem jest całkowite pominięcie ustalania zysków/strat z tytułu wyceny instrumentu pochodnego i wycena nabytego euro dla potrzeb MSR (po kursie zakupu wynikającym z kontraktu forward: 4,88 zł/EUR). Rozwiązanie takie jest dopuszczalne, gdy łączne zyski/straty z wyceny instrumentu pochodnego nie są znaczące.
Dwie ostatnie transakcje z przykładu 2 spółka powinna ująć dla potrzeb MSR w ten sam sposób, tzn.:
- rozliczyć zaliczkę wykazywaną według kursu historycznego (z dnia jej wniesienia),
- wprowadzić zobowiązanie w kwocie wymagającej zapłaty (część, którą należy dopłacić), stosując kurs właściwy dla początkowego ujęcia transakcji,
- wprowadzić nabyty składnik aktywów w wartości obejmującej zaliczkę oraz zobowiązanie wymagane do dopłaty.
Zakładając, że zobowiązanie wymagane do dopłaty ujęte zostanie po kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego transakcję zakupu, spółka może dokonać następujących zapisów w księgach rachunkowych:
|
Opis operacji
|
Kwota
|
Konto*
|
| Wn
|
Ma
|
| 1. FZ z 23.05.20XX r. - nabycie środka trwałego i rozliczenie zaliczki:
|
|
|
|
| a) kwota zaliczki na zakup środka trwałego: 20.000 EUR × 4,9121 zł/EUR =
|
98.242 zł
|
|
24-9/2
|
| b) zobowiązanie z tytułu nabycia środka trwałego: 70.000 EUR × 4,6366 zł/EUR =
|
324.562 zł
|
|
24-9/1
|
| c) zwiększenie wartości środków trwałych w budowie: 98.242 zł + 324.562 zł =
|
422.804 zł
|
08
|
|
| 2. FZ z 23.05.20XX r. - nabycie materiału i rozliczenie zaliczki:
|
|
|
|
| a) kwota zaliczki wpłaconej na zakup materiałów: 10.000 EUR × 4,9121 zł/EUR =
|
49.121 zł
|
|
20-1
|
| b) zobowiązanie wobec dostawcy materiałów: 20.000 EUR × 4,6366 zł/EUR =
|
92.732 zł
|
|
21-1
|
| c) przyjęcie materiałów do magazynu: 49.121 zł + 92.732 zł =
|
141.853 zł
|
31
|
|
| *
|
Konta zastosowane w przykładzie: 08 "Środki trwałe w budowie", 20-1 "Rozrachunki z kontrahentem z tytułu zaliczki na zakup materiałów", 21-1 "Rozrachunki z kontrahentem z tytułu dostawy materiałów", 24-9/1 "Rozrachunki z kontrahentem z tytułu zakupu środka trwałego", 24-9/2 "Rozrachunki z kontrahentem z tytułu zaliczki na zakup środka trwałego", 31 "Materiały".
|
|
Od strony technicznej opisane wyżej księgowania można również przedstawić w następujący sposób:
|
Opis operacji
|
Kwota
|
Konto*
|
| Wn
|
Ma
|
| 1. FZ z 23.05.20XX r. - nabycie środka trwałego i rozliczenie zaliczki:
|
|
|
|
| a) ujęcie faktury zakupu środka trwałego: 90.000 EUR × 4,6366 zł/EUR =
|
417.294 zł
|
30
|
24-9/1
|
| b) przyjęcie składnika majątku: 90.000 EUR × 4,6366 zł/EUR =
|
417.294 zł
|
08
|
30
|
| c) kwota zaliczki na zakup środka trwałego: 20.000 EUR × 4,9121 zł/EUR =
|
98.242 zł
|
|
24-9/2
|
| d) wyksięgowanie zobowiązania w części pokrytej zaliczką: 20.000 EUR × 4,6366 zł/EUR =
|
92.732 zł
|
24-9/1
|
|
| e) rozliczenie różnicy z wyceny przedpłaconego zobowiązania i zaliczki: 98.242 zł - 92.732 zł** =
|
5.510 zł
|
08
|
|
| *
|
Konta zastosowane w przykładzie: 08 "Środki trwałe w budowie", 24-9/1 "Rozrachunki z kontrahentem z tytułu zakupu środka trwałego", 24-9/2 "Rozrachunki z kontrahentem z tytułu zaliczki na zakup środka trwałego", 30 "Rozliczenie zakupu".
|
| **
|
Po ujęciu przeszacowania środek trwały w budowie będzie miał wartość: 417.294 zł + 5.510 zł = 422.804 zł.
|
|
Analogiczne zapisy można zastosować dla ujęcia początkowego materiału.
Jak obrazują to przedstawione przykłady, na sposób rozliczania pozycji w walucie obcej mają wpływ przyjęte zasady rachunkowości oraz dokładność, z jaką jednostka zamierza ujmować transakcje. |
