Wykonywanie powtarzalnych świadczeń niepieniężnych przez wspólników spółki na podstawie umowy spółki i uchwały wspólników

Stan faktyczny opisany we wniosku:

O wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła do ZUS spółka, której wspólnicy, na mocy umowy spółki i uchwały wspólników, zostaną zobligowani do wykonywania na jej rzecz powtarzalnych świadczeń niepieniężnych, na podstawie art. 176 K.s.h. Będą one polegały na obsłudze klientów zewnętrznych, w tym m.in. na tworzeniu programów szkoleń i przeprowadzaniu tych szkoleń, opracowywaniu strategii i planów marketingowych, tworzeniu materiałów reklamowych i przeprowadzaniu rekrutacji pracowników. Pomiędzy spółką a wspólnikami nie są zawierane żadne dodatkowe umowy. Z umowy spółki będzie jednoznacznie wynikać, że ww. świadczenia będą realizowane co miesiąc, w określonym wymiarze godzin, stosownie do potrzeb spółki (w umowie spółki zostanie oznaczony rodzaj i zakres takich świadczeń).

Stanowisko wnioskodawcy:

Zdaniem wnioskodawcy wynagrodzenie otrzymywane przez wspólników z tytułu powtarzalnych świadczeń niepieniężnych, przyznane na podstawie umowy spółki i uchwały wspólników, nie będzie stanowiło obowiązkowego tytułu do odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne ponad składki przewidziane dla wspólników spółek z ograniczoną odpowiedzialnością związane z samym ich statusem. Jak wskazał, katalog tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, określony w art. 6 ustawy o sus, nie wymienia w swej treści osób fizycznych wykonujących za wynagrodzeniem powtarzalne świadczenia niepieniężne w rozumieniu art. 176 K.s.h. wyłącznie na podstawie umowy spółki. W konsekwencji samo wykonywanie przez te osoby świadczeń niepieniężnych za wynagrodzeniem nie powoduje powstania tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, a wypłacane z tego tytułu wynagrodzenie nie rodzi obowiązku opłacania składek na te ubezpieczenia.

Rozstrzygnięcie ZUS:

ZUS uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Jak wyjaśnił: "(...) Zgodnie z treścią art. 176 § 1 i 2 Kodeksu spółek handlowych jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń. Wynagrodzenie wspólnika za takie świadczenia na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku. Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie. Przedmiotem nałożonego obowiązku może być wyłącznie powtarzające się świadczenie niepieniężne (art. 176 § 1 K.s.h.). »Powtarzające się« jest świadczenie, które jest periodyczne (okresowe), ale nie jest ani świadczeniem jednorazowym, ani mającym charakter ciągły lub stały. Zobowiązanie do powtarzających się świadczeń niepieniężnych jest wyjątkiem od zasady ograniczenia obowiązków wspólników do wniesienia wkładów (art. 3 K.s.h.). Jako wyjątek od zasady przepis art. 176 K.s.h. powinien być interpretowany zawężająco. Najczęściej obowiązek świadczenia ma związek zarówno z możliwościami faktycznymi, jak i prawnymi zobowiązanego wspólnika oraz związany jest z przedmiotem działalności spółki.

Jak wynika z treści wniosku i jego uzupełnienia, świadczenia, o których mowa we wniosku są świadczeniami o charakterze ciągłym, stałym a więc takim, który nie mieści się w dyspozycji art. 176 § 1 Kodeksu spółek handlowych. Przytoczony w opisie zdarzenia przyszłego wniosku i jego uzupełnieniu zakres, rodzaj i wymiar prac, do których zobowiązani zostaną wspólnicy w połączeniu z przedmiotem działalności spółki, wskazuje iż obowiązki wspólników są zadaniami o charakterze usługowym. Opisane we wniosku o interpretację i uzupełnieniu czynności wspólników stanowią obowiązki charakterystyczne dla umowy o świadczenie usług, a więc umowy opisanej w art. 750 Kodeksu cywilnego. W opisanym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca zmierza do posłużenia się regulacją art. 176 Kodeksu spółek handlowych do stworzenia mechanizmu wynagradzania wspólników w sposób niezgodny z ratio legis tej instytucji prawnej. Wspólnicy de facto (mając na uwadze charakter i zakres wykonywanych czynności), będą świadczyć na rzecz spółki usługi charakterystyczne dla cywilnoprawnych stosunków zobowiązaniowych. Tym samym będzie miał do nich zastosowanie art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie obowiązku ubezpieczeń społecznych oraz art. 18 ust. 3 tejże ustawy - w zakresie traktowania uzyskiwanego wynagrodzenia jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Biorąc powyższe pod uwagę nie można uznać stanowiska Wnioskodawcy odnośnie braku tytułu podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wypłacanego w oparciu o art. 176 Kodeksu spółek handlowych wspólnikom spółki wynagrodzenia za prawidłowe. (...)".