| Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w razie równoczesnego zatrudnienia na podstawie umów o pracę, z których łączna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w przeliczeniu na okres miesiąca jest co najmniej równa lub wyższa kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę (por. interpretacja indywidualna ZUS z 24 maja 2023 r., znak DI/200000/43/453/2023).
|
Stan faktyczny opisany we wniosku:
O wydanie interpretacji indywidualnej wystąpił do ZUS przedsiębiorca, który z tytułu prowadzonej działalności podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia stanowi zadeklarowana kwota w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. Osoba ta jest także zatrudniona na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy i osiąga wynagrodzenie w wysokości niższej niż kwota minimalnej płacy.
Przedsiębiorca poszukuje dodatkowego zatrudnienia u innego pracodawcy w oparciu o umowę o pracę (niepełny wymiar etatu) w celu uzyskiwania łącznego wynagrodzenia (z dwóch lub więcej umów o pracę) w wysokości nie niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Stanowisko wnioskodawcy:
Przedsiębiorca stoi na stanowisku, że w przypadku osiągania z dwóch lub więcej umów o pracę łącznego wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę, z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności nie będzie on podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (nawet jeżeli wynagrodzenie z żadnej umowy o pracę odrębnie nie będzie równe lub większe kwocie minimalnej płacy).
Rozstrzygnięcie ZUS:
ZUS uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe. Jak wyjaśnił: "(...) Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ww. ustawy (ustawy o sus - przyp. red.), obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu) podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Jednocześnie, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.
Sytuację zbiegu tytułów do ubezpieczeń społecznych reguluje art. 9 ustawy, który w ustępie 1 wskazuje, że osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3, 7b, 10, 20 i 21, spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, otrzymywania stypendium doktoranckiego, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego albo wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. 1a.
Zgodnie z art. 9 ust. 1a ww. ustawy ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni, służby, pobierania świadczenia szkoleniowego, świadczenia socjalnego, zasiłku socjalnego lub wynagrodzenia przysługującego w okresie korzystania ze świadczenia górniczego lub w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a (kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę), podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów.
W świetle powyższego, w przypadku istnienia zbiegu tytułów do ubezpieczeń, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej i umowy o pracę, osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu, jeśli podstawa wymiaru składek z tytułu umowy o pracę jest niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
W przypadku, gdy ubezpieczony posiada kilka umów o pracę i suma podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w danym miesiącu będzie wynosiła co najmniej kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę, to wówczas ubezpieczony będzie obowiązkowo podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów o pracę, natomiast z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej ubezpieczenia emerytalno-rentowe będą miały charakter dobrowolny. (...)".
