Zasady sporządzania noty podatkowej do sprawozdania finansowego

Wynik finansowy brutto, ustalony za dany rok obrotowy (będący jednocześnie rokiem podatkowym) i wykazany w księgach rachunkowych, na ogół różni się od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Jednostki sporządzające informację dodatkową według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości, będące jednocześnie podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych, mają obowiązek przedstawienia różnicy pomiędzy podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym a wynikiem finansowym (zyskiem, stratą) brutto, czyli tzw. noty podatkowej. Obowiązek w tym zakresie wynika z ustępu 2 pkt 6 zawartego w dodatkowych informacjach i objaśnieniach sporządzanych według załącznika nr 1. 

Notę podatkową sporządza się w formie ustrukturyzowanej, czyli zgodnie ze strukturami logicznymi (schemami) udostępnionymi przez Ministerstwo Finansów, które określają szczegółowość sporządzanej noty. W praktyce wygląda to tak, że dla każdej pozycji głównej noty, jednostka ma obowiązek podania jej wartości łącznej dla roku bieżącego, jak również możliwość wskazania jej wartości dla roku poprzedniego. Pola dotyczące roku poprzedniego są polami opcjonalnymi, których wypełnienie pozostaje do decyzji jednostki.

Główne pozycje noty podatkowej przedstawiamy w poniższej tabeli.

W nocie podatkowej przewidziano również możliwość wyspecyfikowania do pozycji dotyczących przychodów, kosztów, straty z lat ubiegłych oraz innych zmian podstawy opodatkowania pozycji uszczegółowiających. Przy czym wskazanie przez jednostkę pozycji uszczegółowiających oznacza obowiązkowość podania do tych pozycji kwoty oraz podstawy prawnej dla wartości większych bądź równych 20.000 zł. Zatem dopiero gdy jednostka doda taką pozycję, powinna podać podstawę prawną (obowiązkowo - artykuł, a opcjonalnie - ustęp, punkt i literę).

Z treści pytania wynika, że spółka sporządza sprawozdanie finansowe według załącznika nr 1 i jako podatnik podatku dochodowego od osób prawnych zobowiązana jest do przedstawienia w informacji dodatkowej do tego sprawozdania rozliczenia różnicy pomiędzy podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym a wynikiem finansowym (zyskiem, stratą) brutto, czyli noty podatkowej. W celu przejścia od wyniku finansowego brutto do podstawy opodatkowania, trzeba przychody i koszty księgowe odpowiednio skorygować (pozaksięgowo/statystycznie) o pozycje, które w myśl przepisów podatkowych zwiększają bądź zmniejszają przychody i koszty podatkowe. Oznacza to, że ujętą w księgach rachunkowych rezerwę na świadczenia pracownicze (w roku jej utworzenia) wyłącza się z kosztów uzyskania przychodów, co powoduje korektę wyniku finansowego za ten rok in plus, którą prezentuje się w nocie podatkowej w pozycji F. "Koszty nieuznawane za koszty uzyskania przychodów w bieżącym roku". Natomiast wartość wypłaconych w terminie lub postawionych do dyspozycji wynagrodzeń z tytułu urlopów oraz przekazanych w terminie do ZUS składek pokrywanych przez zakłady pracy - w roku ich wypłaty (lub postawienia do dyspozycji) - zwiększa koszt uzyskania przychodu i powoduje korektę wyniku finansowego za ten rok in minus, którą prezentuje się w nocie podatkowej w pozycji G. "Koszty uznawane za koszty uzyskania przychodów w roku bieżącym, ujęte w księgach lat ubiegłych".

Przykład

I. Założenia:

1. Spółka z o.o. prowadząca działalność produkcyjną, na dzień 31 grudnia 20XX r. utworzyła rezerwę na niewykorzystane urlopy w wysokości: 100.000 zł.
2. W 20XX+1 r. spółka wypłaciła wynagrodzenia z tytułu wykorzystanych zaległych urlopów wypoczynkowych w wysokości: 80.000 zł. Składki ZUS z tego tytułu obciążające pracodawcę wynosiły: 17.600 zł (kwota przykładowa).
3. Zgodnie z polityką rachunkowości, spółka prowadzi pełny rachunek kosztów (konta zespołu 4 i 5) oraz tworzy rezerwy w postaci biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów na niewykorzystane urlopy pracowników produkcyjnych. Spółka sporządza sprawozdanie finansowe według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości oraz jest zobowiązana do wypełnienia noty podatkowej, będącej częścią informacji dodatkowej.
4. W przykładzie pominięto ewidencję obciążeń pracowników z tytułu składek ZUS i zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

A. Zapisy w księgach 20XX r.

B. Zapisy w księgach 20XX+1 r.

IV. Prezentacja utworzenia i rozwiązania rezerwy na niewykorzystane urlopy w nocie podatkowej:

1. Fragment noty podatkowej sporządzonej na 31 grudnia 20XX r.:

2. Fragment noty podatkowej sporządzonej na 31 grudnia 20XX+1 r.: