Obowiązek podatkowy

» Ogólne zasady powstawania obowiązku podatkowego

Ogólna zasada dotycząca ustalania obowiązku podatkowego w VAT określona została w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tej regulacji, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi. Ustawodawca przewidział również szereg wyjątków od tej zasady, z reguły związanych ze specyfiką pewnego rodzaju czynności wykonywanych przez podatnika.

Zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Natomiast usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Zaznaczyć należy, że reguły określone w art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, mają także odpowiednie zastosowanie do dostaw towarów, jednak od tej zasady istnieją wyjątki. Nie należy ich stosować wobec dostawy, o której mowa w:

• art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, czyli dostawy towarów, w ramach której następuje wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
• art. 7a ust. 1 i 2 ustawy o VAT dokonywanych na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów oraz przez tego podatnika.

W przypadku bonów, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania:

• transferu bonu (tj. emisji oraz każdego przekazania bonu po jego emisji) - w odniesieniu do bonów jednego przeznaczenia,
• dostawy towarów lub wykonania usługi, których dotyczy bon - w odniesieniu do bonów różnego przeznaczenia.

Zgodnie z art. 19a ust. 1a ustawy o VAT, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług, do których dochodzi na skutek transferu bonu jednego przeznaczenia, powstaje z chwilą dokonania takiego transferu. W tym też momencie, w myśl art. 19a ust. 4a ustawy o VAT uznaje się dostawę towarów za dokonaną (a usługę za wykonaną).

Należy zwrócić uwagę, że w przypadku małych podatników rozliczających się kasowo, transakcje z wykorzystaniem bonów jednego przeznaczenia są wyłączone z ustalania obowiązku podatkowego metodą kasową (art. 21 ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT).

» Obowiązek podatkowy uzależniony od otrzymania zapłaty

W myśl art. 19a ust. 5 pkt 1 i 2 ustawy o VAT, otrzymanie całości lub części zapłaty (lub otrzymanie całości lub części dotacji, subwencji itp.) rodzi obowiązek podatkowy w VAT w następujących przypadkach:

• wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu,
• przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienia z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie,
• dokonywania w trybie egzekucji dostawy towarów, o której mowa w art. 18,
• świadczenia, na podstawie odrębnych przepisów, na zlecenie sądów powszechnych, administracyjnych, wojskowych lub prokuratury usług związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług,
• świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41 (czyli usług ubezpieczeniowych, reasekuracyjnych, udzielania kredytów, pożyczek, poręczeń lub gwarancji, a także usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe),
• otrzymania dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

» Wystawienie faktury wyznaczające moment powstania obowiązku podatkowego

Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury - o ile fakturę wystawiono terminowo. Dotyczy to:

• dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
• świadczenia usług: telekomunikacyjnych, wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy o VAT, najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, stałej obsługi prawnej i biurowej, dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,

- z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług.

Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT, w przypadku:

• świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych,
• dostawy książek drukowanych (CN ex 4901 10 00, 4901 91 00, ex 4901 99 00 i 4903 00 00) - z wyłączeniem map i ulotek - oraz gazet, czasopism i magazynów, drukowanych (CN 4902), z wyjątkiem dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2, dokonywanych na rzecz podatnika ułatwiającego dostawy towarów oraz przez tego podatnika,
• czynności polegających na drukowaniu książek (CN ex 4901 10 00, 4901 91 00, ex 4901 99 00 i 4903 00 00) - z wyłączeniem map i ulotek - oraz gazet, czasopism i magazynów (CN 4902), z wyjątkiem usług, do których stosuje się art. 28b, stanowiących import usług,

obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, o której mowa w art. 106b ust. 1 ustawy o VAT - o ile fakturę wystawiono terminowo.

Jeżeli obowiązek podatkowy uzależniony jest od wystawienia faktury (usługi budowlane, najem, media itp.), a podatnik nie wystawi faktury, lub wystawi ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury, a w sytuacji, gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności (art. 19a ust. 7 ustawy o VAT).

» Otrzymanie zaliczki przed dokonaniem dostawy towarów

Otrzymanie przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi całości lub części zapłaty (przedpłaty, zaliczki, zadatku lub raty) powoduje - zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 8 ustawy o VAT - powstanie obowiązku podatkowego z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Oznacza to, że co do zasady, podatnik otrzymujący zaliczkę powinien kwotę tę opodatkować.

Fakturę dokumentującą otrzymaną zaliczkę podatnik powinien wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ją otrzymał (art. 106i ust. 2 ustawy o VAT). Dokument ten nie może być jednak wystawiony wcześniej niż 60. dnia przed otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.

Należy pamiętać, że w stosunku do niektórych czynności ustawodawca uznał, że podatnik nie ma obowiązku udokumentowania fakturą otrzymanej zaliczki. Zgodnie bowiem z art. 106b ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnik obowiązany jest wystawić fakturę dokumentującą otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty, przed dokonaniem czynności, o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1 i 2, z wyjątkiem sytuacji, w której zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lub dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b ustawy. Oznacza to, że w przypadku m.in.:

• dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
• świadczenia usług:
• telekomunikacyjnych,
• najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
• wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy,
• ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
• stałej obsługi prawnej i biurowej,
• dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego

podatnik nie ma obowiązku udokumentowania fakturą zaliczki otrzymanej na poczet takiej usługi. Zatem otrzymanie przez podatnika zaliczki przykładowo na poczet zużycia mediów nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku VAT. O obowiązku rozliczenia podatku należnego z tytułu otrzymania przez podatnika zaliczek na poczet zużycia mediów decyduje moment wystawienia faktury, jednak nieprzekraczalnym momentem jest termin płatności ustalony pomiędzy stronami.

Podatnik nie jest również obowiązany do wystawienia faktury zaliczkowej, jeżeli całość lub część zapłaty, otrzymał w tym samym miesiącu, w którym dokonał czynności, na poczet których otrzymał całość lub część tej zapłaty (art. 106b ust. 1a ustawy o VAT).

Jeżeli faktura zaliczkowa (bądź kilka faktur zaliczkowych) nie obejmuje całej należności, jaka ma zostać zapłacona przez nabywcę, to sprzedawca po wydaniu towaru (lub po wykonaniu usługi) ma obowiązek wystawić fakturę końcową.

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 sierpnia 2024 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.180.2021.13.AW)

"(...) Miasto-Zarząd Dróg Miejskich w bieżącym roku przystąpiło do realizacji systemu wypożyczania rowerów, który obejmuje świadczenie usługi polegającej na uruchomieniu, zarządzaniu i kompleksowej eksploatacji systemu roweru miejskiego w latach 2021-2023.

Po dokonaniu wyboru wykonawcy Miasto-Zarząd Dróg Miejskich zawrze umowę na realizację powyższej usługi i ponosić będzie wydatki związane z uruchomieniem, zarządzaniem i kompleksową eksploatacją systemu roweru miejskiego oraz realizować będzie dochody z tytułu opłaty za najem rowerów oraz opłaty za przekroczenie 12 godzin wypożyczenia roweru.

(...) Opłaty z tytułu korzystania przez Użytkowników z systemu wypożyczania rowerów pobierane będą w imieniu Państwa przez Wykonawcę. Opłaty będą wpływały na odrębny rachunek bankowy otwarty przez Wykonawcę na potrzeby obsługi Systemu. Wykonawca zgodnie z umową zobowiązany jest do przekazywania opłat pobranych od klientów za najem rowerów przelewem na Państwa rachunek, uwzględniając podział okresu rozliczeniowego na cztery okresy.

Podmiotem rozliczającym podatek należny w związku ze świadczoną na rzecz Użytkowników usługą wypożyczania rowerów są Państwo.

Świadczone przez Państwa usługi wypożyczania rowerów są czynnościami opodatkowanymi.

(...) W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. W przypadku świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze ustawodawca przewidział szczególny moment powstania obowiązku podatkowego, który został określony w art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy, tj. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Równocześnie w myśl art. 19a ust. 7 ustawy, w przypadkach, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 i 4 (czyli odnoszących się m.in. do świadczenia przedmiotowych usług), gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadkach gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

W tym miejscu należy wskazać, że powoływany powyżej przepis art. 19a ust. 8 ustawy nie będzie miał w niniejszej sprawie zastosowania.

(...) Z opisu sprawy wynika m.in., że użytkownikiem systemu wypożyczania rowerów będzie podmiot gospodarczy lub osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Nie będą Państwo każdorazowo wystawiali faktur VAT dla podmiotów gospodarczych i osób fizycznych. Na życzenie Klienta Państwa jednostka budżetowa dostarczy Klientowi fakturę wystawioną przez ZDM obejmującą płatny przejazd. Możliwość korzystania przez Klienta z systemu uwarunkowana jest m.in. wniesieniem opłaty inicjalnej w minimalnej wysokości 10 zł.

(...) dokonana przez użytkownika rowerów publicznych opłata inicjalna na Konto Klienta, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b oraz ust. 7 ustawy, w momencie otrzymania przez Państwa zapłaty, który uznany jest za termin płatności. Inaczej mówiąc w opisanej sprawie przy świadczeniu przedmiotowych usług na rzecz użytkowników rowerów publicznych, dla których nie są wystawiane faktury, o momencie powstania obowiązku podatkowego decyduje moment otrzymania zapłaty za doładowanie Konta Klienta (poprzez wpłatę opłaty inicjalnej), który uznany jest za termin płatności za świadczoną w przyszłości usługę. Należy zwrócić uwagę, że moment (czas), w którym klient (użytkownik) skorzysta z systemu wypożyczania rowerów nie ma już wpływu na rozpoznanie obowiązku podatkowego. Bowiem przedmiotowe rowery już w momencie dokonania płatności na Konto Klienta (opłata inicjalna) zostały postawione do dyspozycji klienta (użytkownika), który w dowolnym miejscu i czasie może z nich skorzystać.

Z kolei jeśli nie są wystawiane faktury i miały miejsce przypadki dopłat na korzystanie z roweru po wyczerpaniu środków z opłaty inicjalnej - gdy klient (użytkownik) ponosi dodatkowe opłaty za korzystanie z roweru, zgodnie z wysokościami wynikającymi z wniosku - obowiązek podatkowy powstaje również na zasadach określonych w art. 19a ust. 7 ustawy. Zatem w przypadku, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 ustawy, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

Natomiast, gdy do tego świadczenia będą Państwo wystawiali fakturę, to należy ją wystawić zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy z zastrzeżeniem ust. 7 i 8 tego artykułu. Wystawienie tej faktury - zgodnie z powyższymi przepisami - rodzi obowiązek podatkowy.

Podsumowując, stwierdzam, że w przypadku usług wypożyczania roweru i opłaty inicjalnej obowiązek podatkowy - z uwagi na fakt, że opłaty te będą dotyczyły konkretnych transakcji - powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy oraz ust. 7 ustawy, tj. w momencie otrzymania zapłaty za doładowanie Konta Klienta (poprzez wpłatę opłaty inicjalnej), który uznawany jest za termin płatności za świadczoną w przyszłości usługę.

Również na podstawie ww. przepisów powstanie obowiązek podatkowy w przypadku wpłat za korzystanie z roweru po wyczerpaniu środków z opłaty inicjalnej (opisane opłaty dodatkowe) - gdyby Państwo nie wystawili faktury lub wystawili ją z opóźnieniem - z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 ustawy, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

Z kolei w przypadkach wystawienia faktury zgodnie z przepisami, obowiązek podatkowy powstanie na zasadach wynikających z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy, tj. z chwilą wystawienia faktury (podkreślenie redakcji) (...)".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 sierpnia 2024 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.371.2024.1.LM)

"(...) Spółka jest czynnym podatnikiem VAT, który prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie usług hotelarskich i usług związanych z zakwaterowaniem sklasyfikowanych do PKWIU pod symbolem 55.10 korzystając w tym zakresie z sieci obiektów hotelowych będących własnością Spółki lub zarządzanych przez Spółkę.

W zakresie pozyskiwania klientów na swoje usługi Spółka współpracuje z kontrahentem (Pośrednik), w zakresie organizacji promocji marki Spółki, w szczególności określonych obiektów hotelowych Spółki oraz usług oferowanych (w szczególności usług noclegowych) w ramach danego obiektu hotelowego należącego do Spółki. Usługi te Pośrednik świadczy za pomocą X internetowego.

Współpraca pomiędzy Spółką a Pośrednikiem jest sformalizowana umową o współpracę.

W celu wykonywania umowy Pośrednik będzie pośredniczyć w zamieszczaniu ofert na usługi świadczone w obiekcie hotelowym należącym do Spółki za pomocą X oraz będzie przyjmować i przekazywać na rzecz Spółki płatności dokonywane przez użytkowników X z tytułu dokonywanych rezerwacji na usługi oferowane przez Spółkę w danym obiekcie hotelowym.

Użytkownik X aby skorzystać z usług oferowanych w danym obiekcie hotelowym Spółki jest uprawniony do złożenia rezerwacji m.in. pokoju hotelowego. Po dokonaniu rezerwacji Użytkownik jest uprawiony do skorzystania z usług, wybranych spośród oferty danego obiektu w terminie i warunkach określonych dokonanej rezerwacji.

Każdorazowo oferta na usługi obiektu hotelowego zamieszczana na X zawiera informacje w zakresie warunków i terminów zmian lub anulowania dokonanych rezerwacji.

Każda z ofert na usługi obiektu hotelowego wskazuje na co najmniej jedną z wymienionych metod płatności: płatność z góry, płatność zadatkiem oraz płatność dwuczęściowa. Z zastrzeżeniem, że w przypadku płatności z zadatkiem lub dwuczęściowej: pierwsza część wpłaty tj. 30% wartości rezerwacji Użytkownik dokonuje za pośrednictwem Pośrednika.

Po dokonaniu rezerwacji Użytkownik jest uprawniony do skorzystania z usług, wybranych spośród oferty danego obiektu w terminie i warunkach określonych w dokonanej rezerwacji.

Zgodnie z OWU Pośrednik jest zobowiązany do przekazania całości otrzymanych środków pieniężnych od Użytkownika z tytułu płatności należnej Spółce za rezerwację (po pomniejszeniu należnej prowizji Pośrednikowi) - najpóźniej w terminie 3 dni przed datą rozpoczęcia pobytu (skorzystania z usług Spółki) w obiekcie hotelowym. Do momentu otrzymania płatności od Pośrednika - środki są zgromadzone na rachunkach bankowych Pośrednika.

(...) aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, przedpłatę muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

• zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),
• konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,
• w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.

(...) zaliczka, przedpłata nie tworzą samodzielnego bytu podatkowego, lecz są ściśle związane z konkretnym świadczeniem i nie można rozpatrywać ich jako czynności "oderwanej" od sprzedaży. Nie są one dodatkowymi czynnościami, lecz są integralnie związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług, na poczet których zostały uiszczone.

(...) należy wskazać, że wpłacane przez Użytkowania na rzecz Pośrednika opłaty za rezerwację, dotyczą konkretnej usługi hotelowej, a więc usługi znanej z miejsca i warunków jej wykonania, terminu pobytu i zapewnianych świadczeń. Zatem opłata rezerwacyjna, która jest wpłacana na konto Pośrednika za faktyczne wykonanie usługi w obiekcie hotelowym przez Spółkę jest zaliczką na tę usługę, co pozwala ją traktować jako zaliczkę w rozumieniu art. 19a ust. 8 ustawy.

(...) bez znaczenia jest dla rozstrzygnięcia okoliczność, jak strony (Pośrednik i Spółka) umówiły się co do terminu, w którym płatności od Użytkowników zostaną przekazane na konto bankowe Spółki, gdyż pomiędzy Spółką a Pośrednikiem, nie dochodzi do sprzedaży.

W konsekwencji (...) w momencie otrzymania od klienta wpłaty na usługi w obiekcie hotelowym, powstaje u Spółki obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy. W przedstawionej sytuacji otrzymana od Użytkownika płatność ma wyraźny związek z późniejszym konkretnym świadczeniem, które jest jasno sprecyzowane w momencie nabycia. Zapłata ta uprawnia bowiem Użytkownika do skorzystania z usług świadczonych przez Spółkę, w odpowiednim czasie wynikającym z rezerwacji.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że w przypadku otrzymania przez Pośrednika zaliczki, na poczet świadczonych przez Spółkę usług w obiekcie hotelowym, obowiązek podatkowy dla Spółki powstanie zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy - z chwilą jej otrzymania przez Pośrednika, w odniesieniu do otrzymanej kwoty (podkreślenie redakcji) (...)".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 września 2024 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.449.2024.1.MŻ)

"(...) Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że:

• Państwa Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług,
• prowadzą Państwo działalność w sektorze elektromobilności, której celem jest rozwój i promowanie elektromobilności, poprzez udostępnienie klientom infrastruktury stacji ładowania. Państwa Spółka działa zatem w dwóch rolach, tj.
• jako operator ogólnodostępnej stacji ładowania - CPO, oraz
• jako dostawa usługi ładowania - eMSP.

(...) Spółka odpowiada więc na podstawie ustawy o elektromobilności: za budowę, zarządzanie, bezpieczeństwo funkcjonowania, eksploatację, konserwację i remonty ogólnodostępnej stacji ładowania.

»(...) jako dostawca usługi umożliwiają Państwo ładowanie oraz zapewniają Państwo klientom końcowym możliwość korzystania z infrastruktury stacji ładowania na potrzeby ładowania, w tym:

• potrzeby rejestracji użytkownika pojazdu elektrycznego lub pojazdu hybrydowego typu plug-in,
• autoryzacji sesji ładowania i prowadzenia ewidencji informacji o sesji ładowania,
• udostępnienie informacji,
• naliczenia i pobierania płatności,
• wystawiania dokumentów sprzedaży oraz obsługi zgłoszeń i reklamacji.

Ww. świadczenia opierają się na cenniku Państwa Spółki, który obejmuje opłaty wyrażone stawką z ilością kWh energii przekazywanej do pojazdu, opłaty za minuty przyłączenia pojazdu do stacji, opłaty abonamentowe.

(...) rozliczenie za zapewnienie możliwości ładowania pojazdów dokonywane jest przy wykorzystaniu kart płatniczych zarejestrowanych w aplikacji Spółki w momencie rejestracji klienta lub samych danych płatniczych.

(...) planują Państwo wprowadzić »Nowy Model« rozliczeń, który umożliwi wielokrotne ładowanie pojazdu w danym okresie rozliczeniowym z jednoczesną bieżącą przedpłatą za każdą sesję ładowania.

W tym miejscu przypomnieć należy, że jak wynika z wyżej powołanego przepisu art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub cześć zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek (...), to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 ww. artykułu.

Z informacji wskazanych we wniosku wynika, że w ramach Nowego Modelu będą Państwo wystawiać fakturę po zakończeniu danego okresu (z zasady miesiąca), na której będzie informacja zarówno odnośnie terminu płatności oraz informacja odnośnie płatności już dokonanych przez użytkownika końcowego. Wystawione w ten sposób faktury będą odnosić się z zasady do już opłaconych przed upływem terminu płatności sesji ładowania.

Zatem, w analizowanej sprawie nie ma przeszkód, aby wystawiali Państwo faktury zbiorcze, na których będą Państwo ujmowali wszystkie dostawy energii elektrycznej dokonane w danym okresie rozliczeniowym w ramach Nowego Modelu na rzecz użytkownika końcowego w danym miesiącu. Przy czym, faktury zbiorcze powinny być wystawione zgodnie z wymogami określonymi w art. 106e ust. 1 ustawy, tj. powinny zawierać elementy wymienione w tym przepisie.

Odnosząc się do ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu dostawy energii elektrycznej dokonywanej w ramach Nowego Modelu, należy przypomnieć, że w myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, w stosunku do dostawy energii elektrycznej obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury. Z kolei w myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy, faktura taka powinna być wystawiona najpóźniej z upływem terminu płatności. Jeżeli podatnik nie wystawi w ww. terminie faktury lub wystawi ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstanie - zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy - z chwilą upływu terminu na jej wystawienie, tj. z upływem terminu płatności.

Zatem dokonując dostawy energii elektrycznej w ramach Nowego Modelu, będą Państwo zobowiązani rozpoznać obowiązek podatkowy każdorazowo na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, tj. z chwilą wystawienia przez Państwa faktury (faktury zbiorczej) z tytułu realizowanej dostawy energii elektrycznej w danym okresie rozliczeniowym (podkreślenie redakcji) (...)".

(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 września 2024 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.323.2024.4.IK)

"(...) ze złożonego wniosku wynika, że umowy o świadczenie usług kurierskich na rzecz Klientów opisane we wniosku dotyczą czynności powtarzalnych, rozliczanych w następujących po sobie terminach płatności.

Zawierają Państwo umowy z klientami na czas nieokreślony, z wyłączeniem postanowień dotyczących stawek, które podlegają aktualizacji i akceptacji przez klienta z każdym nowym rokiem kalendarzowym. Klienci pomimo deklaracji co do przewidywanej liczby i wagi przesyłek w ramach umowy, w zależności od swoich potrzeb, mogą w danym okresie nadać lub odebrać większą lub mniejszą liczbę przesyłek niż zadeklarowana. Świadczenie usług kurierskich odbywa się na podstawie indywidualnych zleceń transportu, które klient składa w ramach aplikacji udostępnionej przez Państwa. Pozostają Państwo nieprzerwanie w gotowości i dyspozycji do wykonywania usług kurierskich na rzecz klientów. Umowa określa cykle fakturowania dla przesyłek nadawanych i odbieranych w Polsce. W zależności od ustaleń z danym klientem, cykl fakturowania może być dzienny, tygodniowy, dwutygodniowy lub miesięczny. Zgodnie z postanowieniami umów zawieranych z klientami, Spółka jest zobowiązania do wystawiania faktur w umówionych cyklach. Jednocześnie, klient jest zobowiązany do płatności w terminie ustalonym z Państwem, który wyrażony jest w dniach i liczony jest od daty otrzymania faktury. W ramach jednego cyklu fakturowania uwzględniają Państwo wszystkie zlecenia usługi kurierskiej otrzymane od klienta, których przedmiotem są przesyłki »uznane za doręczone«. Ze specyfiki działalności kurierskiej wynika, że w praktyce »doręczenie przesyłki« rozumiane jako faktyczne wykonanie usługi kurierskiej, nie zawsze jest tożsame z fizycznym przekazaniem przesyłki do adresata. W praktyce zdarzają się sytuacje, w których, np. z uwagi na błąd po stronie nadawcy przesyłki, konieczność podjęcia dodatkowych czynności w ramach odprawy celnej, decyzję adresata (odbiorcy) danej przesyłki, o jej przekazaniu do odprawy celnej, która ma zostać zrealizowana przez podmiot inny niż Państwo, nieskuteczne próby doręczenia przesyłki do adresata, moment faktycznego doręczenia przesyłki do adresata opóźnia się w czasie lub jest wręcz niemożliwy. Z uwagi na powyższe wprowadzili Państwo do swojego systemu możliwość nadawania przez siebie zleceniom transportu specjalnych statusów - obok statusu »doręczona« w rozumieniu »faktycznie przekazana do adresata«, których rezultatem jest to, że po upływie 24h od ich nadania, uznają Państwo daną przesyłkę za doręczoną. W konsekwencji, dane zlecenie transportu zostaje automatycznie dodane przez system do zleceń, które mają zostać zafakturowane przez Spółkę z upływem bieżącego cyklu fakturowania.

(...) uznać należy, że w opisanym przypadku mamy do czynienia z usługą wykonywaną w sposób ciągły, mający długotrwały charakter, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy rozliczeń. Jak wskazali Państwo, umowy z klientami o świadczenie usług kurierskich zawierane są na czas nieokreślony. Umowy nie obejmują jednorazowego wykonania usługi kurierskiej, lecz wskazują prawa i obowiązki stron w ramach współpracy polegającej na świadczeniu usług kurierskich. Świadczenie usług kurierskich odbywa się na podstawie indywidualnych zleceń transportu, które klient składa w ramach udostępnionej aplikacji. Spółka pozostaje nieprzerwanie w gotowości i dyspozycji do wykonywania usług kurierskich na rzecz klientów. Zatem, zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy, momentem powstania obowiązku podatkowego dla świadczonej usługi jest data upływu każdego okresu do którego odnoszą się rozliczenia (wystawiona faktura). Tym samym w analizowanym przypadku momentu powstania obowiązku podatkowego nie należy utożsamiać z datą wystawienia faktury za świadczone usługi lecz z datą upływu danego okresu, do którego odnosi się rozliczenie (wystawiona faktura) (podkreślenie redakcji) (...)".