(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 sierpnia 2024 r., nr 0112-KDIL1-2.4012.180.2021.13.AW)
"(...) Miasto-Zarząd Dróg Miejskich w bieżącym roku przystąpiło do realizacji systemu wypożyczania rowerów, który obejmuje świadczenie usługi polegającej na uruchomieniu, zarządzaniu i kompleksowej eksploatacji systemu roweru miejskiego w latach 2021-2023.
Po dokonaniu wyboru wykonawcy Miasto-Zarząd Dróg Miejskich zawrze umowę na realizację powyższej usługi i ponosić będzie wydatki związane z uruchomieniem, zarządzaniem i kompleksową eksploatacją systemu roweru miejskiego oraz realizować będzie dochody z tytułu opłaty za najem rowerów oraz opłaty za przekroczenie 12 godzin wypożyczenia roweru.
(...) Opłaty z tytułu korzystania przez Użytkowników z systemu wypożyczania rowerów pobierane będą w imieniu Państwa przez Wykonawcę. Opłaty będą wpływały na odrębny rachunek bankowy otwarty przez Wykonawcę na potrzeby obsługi Systemu. Wykonawca zgodnie z umową zobowiązany jest do przekazywania opłat pobranych od klientów za najem rowerów przelewem na Państwa rachunek, uwzględniając podział okresu rozliczeniowego na cztery okresy.
Podmiotem rozliczającym podatek należny w związku ze świadczoną na rzecz Użytkowników usługą wypożyczania rowerów są Państwo.
Świadczone przez Państwa usługi wypożyczania rowerów są czynnościami opodatkowanymi.
(...) W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze świadczeniem usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy. W przypadku świadczenia usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze ustawodawca przewidział szczególny moment powstania obowiązku podatkowego, który został określony w art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy, tj. obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Równocześnie w myśl art. 19a ust. 7 ustawy, w przypadkach, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 3 i 4 (czyli odnoszących się m.in. do świadczenia przedmiotowych usług), gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadkach gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.
W tym miejscu należy wskazać, że powoływany powyżej przepis art. 19a ust. 8 ustawy nie będzie miał w niniejszej sprawie zastosowania.
(...) Z opisu sprawy wynika m.in., że użytkownikiem systemu wypożyczania rowerów będzie podmiot gospodarczy lub osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej. Nie będą Państwo każdorazowo wystawiali faktur VAT dla podmiotów gospodarczych i osób fizycznych. Na życzenie Klienta Państwa jednostka budżetowa dostarczy Klientowi fakturę wystawioną przez ZDM obejmującą płatny przejazd. Możliwość korzystania przez Klienta z systemu uwarunkowana jest m.in. wniesieniem opłaty inicjalnej w minimalnej wysokości 10 zł.
(...) dokonana przez użytkownika rowerów publicznych opłata inicjalna na Konto Klienta, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b oraz ust. 7 ustawy, w momencie otrzymania przez Państwa zapłaty, który uznany jest za termin płatności. Inaczej mówiąc w opisanej sprawie przy świadczeniu przedmiotowych usług na rzecz użytkowników rowerów publicznych, dla których nie są wystawiane faktury, o momencie powstania obowiązku podatkowego decyduje moment otrzymania zapłaty za doładowanie Konta Klienta (poprzez wpłatę opłaty inicjalnej), który uznany jest za termin płatności za świadczoną w przyszłości usługę. Należy zwrócić uwagę, że moment (czas), w którym klient (użytkownik) skorzysta z systemu wypożyczania rowerów nie ma już wpływu na rozpoznanie obowiązku podatkowego. Bowiem przedmiotowe rowery już w momencie dokonania płatności na Konto Klienta (opłata inicjalna) zostały postawione do dyspozycji klienta (użytkownika), który w dowolnym miejscu i czasie może z nich skorzystać.
Z kolei jeśli nie są wystawiane faktury i miały miejsce przypadki dopłat na korzystanie z roweru po wyczerpaniu środków z opłaty inicjalnej - gdy klient (użytkownik) ponosi dodatkowe opłaty za korzystanie z roweru, zgodnie z wysokościami wynikającymi z wniosku - obowiązek podatkowy powstaje również na zasadach określonych w art. 19a ust. 7 ustawy. Zatem w przypadku, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 ustawy, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.
Natomiast, gdy do tego świadczenia będą Państwo wystawiali fakturę, to należy ją wystawić zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy z zastrzeżeniem ust. 7 i 8 tego artykułu. Wystawienie tej faktury - zgodnie z powyższymi przepisami - rodzi obowiązek podatkowy.
Podsumowując, stwierdzam, że w przypadku usług wypożyczania roweru i opłaty inicjalnej obowiązek podatkowy - z uwagi na fakt, że opłaty te będą dotyczyły konkretnych transakcji - powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy oraz ust. 7 ustawy, tj. w momencie otrzymania zapłaty za doładowanie Konta Klienta (poprzez wpłatę opłaty inicjalnej), który uznawany jest za termin płatności za świadczoną w przyszłości usługę.
Również na podstawie ww. przepisów powstanie obowiązek podatkowy w przypadku wpłat za korzystanie z roweru po wyczerpaniu środków z opłaty inicjalnej (opisane opłaty dodatkowe) - gdyby Państwo nie wystawili faktury lub wystawili ją z opóźnieniem - z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 ustawy, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.
Z kolei w przypadkach wystawienia faktury zgodnie z przepisami, obowiązek podatkowy powstanie na zasadach wynikających z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b ustawy, tj. z chwilą wystawienia faktury (podkreślenie redakcji) (...)".
