(interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 sierpnia 2024 r., nr 0112-KDIL1-3.4012.290.2024.1.MR)
"(...) Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca - Kancelaria Prawna świadczy m.in. usługi związane z (...), podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca świadczy usługi na rzecz osób trzecich (»Klienci«) na podstawie zawartej między stronami umowy. Z tego tytułu Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie za świadczone usługi. Za wykonane prace Wnioskodawca wystawia faktury i otrzymuje zapłatę z tytułu wynagrodzenia oraz poniesionych kosztów i opłat. Spółka jest podatnikiem VAT czynnym (...) Wnioskodawca wskazał, że w związku ze świadczeniem usług na rzecz swoich Klientów jest organizatorem współpracy z Kancelarią notarialną. Za dokonanie Czynności notarialnych, Kancelaria notarialna wystawi fakturę VAT, w której nabywcą usługi będzie Wnioskodawca. Faktury wystawiane na Wnioskodawcę obejmować będą koszty usług notarialnych (tzw. taksa notarialna), podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jak i inne należności, niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (np. opłaty sądowe). Wnioskodawca uiszczać będzie należność wynikającą z faktury na rzecz notariusza, a następnie poniesione koszty (w wysokości nominalnej) uwzględni w fakturze (w odniesieniu do taksy notarialnej - doliczając ją do podstawy opodatkowania własnych usług świadczonych na rzecz Klienta, a w odniesieniu do kwot niepodlegających opodatkowaniu VAT - wskazując je na własnej fakturze na rzecz Klienta jako należności niepodlegające VAT), którą wystawi Klientowi, na rzecz którego świadczyć będzie swoje usługi, i który będzie finalnym beneficjentem usług notarialnych.
Z okoliczności sprawy wynika, że rzeczywistym beneficjentem i konsumentem usług świadczonych przez Kancelarię notarialną jest Klient dokonujący czynności notarialnej (w tym również za pośrednictwem pełnomocnika ze strony Wnioskodawcy) - usługi notarialne nabywane są więc zawsze na rzecz Klienta, nawet jeśli ich nabycia dokonuje bezpośrednio kontaktujący się z Kancelarią notarialną we własnym imieniu Wnioskodawca.
Sposób zorganizowania świadczenia usług i wystawiania faktur w niniejszej sprawie wygląda zatem następująco:
1) Kancelaria notarialna świadczy usługi na rzecz Klienta, przy czym wystawia fakturę dla Wnioskodawcy,
2) następnie Wnioskodawca wystawia fakturę na rzecz Klienta, która obejmuje zarówno koszty czynności notarialnych, jak i koszty usług własnych świadczonych na rzecz Klienta.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że Wnioskodawca inicjuje i organizuje współpracę z Kancelarią notarialną, a więc bierze udział w świadczeniu usług. Wnioskodawca nie tylko nawiązuje kontakt z Kancelarią notarialną, ale również będzie sporządzać projekty dokumentów, które następnie będą podpisywane przed notariuszem, czy też będzie współpracować z notariuszem w celu opracowania ostatecznej treści dokumentów. Można zatem uznać, że Wnioskodawca współpracuje z Kancelarią notarialną we własnym imieniu, nabywając usługi, które pomagają mu w sprawniejszym świadczeniu usług doradztwa podatkowego, księgowego i prawnego na rzecz Klientów. Przy czym nie można przyjąć, że usługi notarialne nabywane są na rzecz Wnioskodawcy. Sam Wnioskodawca nie odnosi bowiem żadnych korzyści z faktu wykonania czynności notarialnych, gdyż rzeczywistym beneficjentem i konsumentem usług świadczonych przez Kancelarię notarialną jest Klient dokonujący tych czynności.
Wobec powyższego, obciążenie kosztami usług notarialnych podmiotu, który faktycznie korzysta z usługi (tj. Klientów Spółki), jest odsprzedażą tej usługi przez podmiot uczestniczący pośrednio w jej świadczeniu, tj. Wnioskodawcę.
(...) w przedmiotowej sprawie znajduje zastosowanie art. 8 ust. 2a ustawy, a w konsekwencji przyjęcie, że w związku z czynnościami notarialnymi dochodzi do zrealizowania dwóch transakcji opodatkowanych VAT, tj.:
- dostawy usług notarialnych ze strony Kancelarii notarialnej na rzecz Wnioskodawcy, oraz
- dostawy tożsamych usług notarialnych ze strony Wnioskodawcy na rzecz Klienta (usługi te nie podlegają modyfikacji).
Beneficjentami ww. usług notarialnych są Klienci Wnioskodawcy. Zatem, na gruncie ustawy, Wnioskodawca będzie traktowany najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi, tj. usługi polegającej na dokonaniu Czynności notarialnych, za którą to usługę Wnioskodawca będzie obciążać swoich Klientów, wystawiając fakturę uwzględniającą koszt ww. usług notarialnych.
(...) W analizowanej sprawie mamy do czynienia zarówno z dostawą usług notarialnych ze strony Kancelarii notarialnej na rzecz Wnioskodawcy, jak i dostawą usług notarialnych ze strony Wnioskodawcy na rzecz Klienta, gdzie Kancelaria notarialna jako podatnik VAT wystawia faktury dokumentujące świadczenie usług notarialnych na rzecz Wnioskodawcy - innego podatnika VAT.
Natomiast konsekwencją zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy w rozliczeniach pomiędzy Wnioskodawcą, Kancelarią notarialną i Klientem (gdzie Klient jest ostatnim beneficjentem tych usług), będzie nabycie przez Wnioskodawcę prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Kancelarię notarialną na rzecz Wnioskodawcy.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że nabywane przez Wnioskodawcę usługi notarialne będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej (odsprzedaż usług na rzecz Klienta). Tym samym, Wnioskodawcy, czynnemu podatnikowi VAT, będzie przysługiwać - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury otrzymanej od Kancelarii notarialnej (podkreślenie redakcji) (...)".
