Dodatkowe świadczenia dla zleceniobiorcy wykonującego usługi w ramach działalności gospodarczej

Z uzasadnienia

"(...) Skarżący świadczył na rzecz Zleceniodawcy usługi, z tytułu których wypłacane mu było należne wynagrodzenie określone w umowie. Jednocześnie, z uwagi na konieczność fizycznego pobytu podczas świadczenia przedmiotowych usług na terytorium Państwa Projektu przez okres łącznie 30 miesięcy, strony umowy umówiły się, że Zleceniodawca zapewni Skarżącemu świadczenia mające umożliwić podjęcie świadczenia i należyte wykonanie usług, dotyczyło to w szczególności:

• zapewnienia narzędzi,
• noclegów w Państwie Projektu na czas świadczenia usług, co jest wykonywane przez Zleceniodawcę poprzez wypłatę sumy pieniężnej odpowiadającej iloczynowi uzgodnionej stawki dziennej ryczałtu na pokrycie kosztów noclegu i liczbie dni pozostawania w Państwie Projektu,
• biletów lotniczych celem przemieszczania się Skarżącego pomiędzy terytorium Polski, a Państwem Projektu,
• polis ubezpieczeniowych, w tym ubezpieczenia podróżnego, od następstw nieszczęśliwych wypadków, ubezpieczenia medycznego,
• świadczeń medycznych celem przygotowania do wyjazdu pobytu w Państwie Projektu (szczepienia, niezbędne leki) ogółem zwane »świadczenia zleceniodawcy«.

Istota sporu w przedmiotowej sprawie sprowadzała się do odpowiedzi na pytanie, czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego, przychodem Skarżącego, o którym mowa w przepisie art. 10 ust.1 pkt 3 u.p.d.o.f. jest kwota netto wynagrodzenia z tytułu usług objętych umową powiększona o wartość »świadczeń zleceniodawcy« przekazanych lub zapewnionych Wnioskodawcy celem wykonania usług na terytorium Państwa Projektu - jak twierdził zarówno Organ interpretacyjny jak i Sąd I instancji, uznając, iż dodatkowe »świadczenia zleceniodawcy« stanowią przychód z działalności gospodarczej o którym mowa w art. 10 ust.1 pkt 3 u.p.d.o.f z tytułu nieodpłatnych świadczeń, czy też - jak wywodził Skarżący - nie powinny być one (ich wartość) zaliczone do przychodów z tytułu prowadzenia działalności, jako nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenia.

(...) na tle tego samego stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji Skarżący (...) zwrócił się o rozstrzygnięcie sporu, czy w świetle przepisu art. 29a ust. 1 i ust. 6 pkt 2 ustawy o VAT, objęte umową »świadczenia zleceniodawcy«, przekazane lub zapewnione Skarżącemu powinny stanowić element podstawy opodatkowania VAT. Pytanie to było przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia zarówno przez Sąd I instancji, który oddalił skargę na indywidualną interpretację wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2019 r. sygn. akt I SA/Rz 137/19 jak i przedmiotem rozstrzygnięcia przez Naczelny Sąd Administracyjny, który oddalił skargę kasacyjną wyrokiem z dnia 20 grudnia 2022 r. sygn. akt I FSK 1295/19. Z uzasadnienia powyższego orzeczenia wynika, że Naczelny Sąd Administracyjny w opisanym stanie faktycznym uznał, że »nie sposób zgodzić się z twierdzeniem Skarżącego, że przedmiotowe świadczenia mają służyć jedynie stworzeniu warunków do świadczenia usług przez Skarżącego i pozostają w interesie zleceniodawcy. Przedmiotowe świadczenia są niezbędne do wykonywania usług przez Skarżącego i są z nimi ściśle związane, gdyż bez ich poniesienia Skarżący nie byłby w stanie świadczyć usług (np. świadczenie w postaci zapewnienia biletów lotniczych czy noclegów). W konsekwencji stanowią one część zapłaty za wykonywane przez Skarżącego usługi (...). Co istotne Skarżący, oprócz wynagrodzenia, otrzymuje świadczenia dodatkowe, wynikające z tego samego stosunku prawnego.«

Powyższe stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie o sygn. akt I FSK 1295/19 jest wiążące na podstawie art. 170 p.p.s.a. dla orzekającego składu Sądu w niniejszej sprawie. Ta ocena prawna ma charakter uniwersalny zarówno na potrzeby podatku VAT jak i podatku dochodowego od osób fizycznych, albowiem dokonana została na tle tego samego stanu faktycznego. Dlatego Sąd uznał, że otrzymane dodatkowe »świadczenia zleceniodawcy« stanowią część wynagrodzenia za wykonywane usługi i ich wartość wraz z kwotą netto wynagrodzenia stanowi przychód z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust.1 u.p.d.o.f. w związku z art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. Skoro zatem te »świadczenia zleceniodawcy« zostały uznane za część wynagrodzenia Zleceniobiorcy to tym samym nie mogą one być uznane za nieodpłatne świadczenia w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f.".

(wyrok NSA z 29 maja 2023 r., sygn. akt II FSK 1093/22)