Podatnik dotychczas prowadził podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą uproszczoną. Czy od przyszłego roku będzie mógł zmienić sposób rozliczania kosztów uzyskania przychodów w księdze, wybierając metodę memoriałową?
| Tak. Podatnik od przyszłego roku będzie mógł zmienić sposób rozliczania kosztów uzyskania przychodów w podatkowej księdze. |
Metody rozliczania kosztów w PKPiR
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów (PKPiR) mogą w tej księdze rozliczać koszty uzyskania przychodów według tzw. metody uproszczonej albo memoriałowej.
O metodzie uproszczonej stanowi art. 22 ust. 4 ustawy o PDOF. Zgodnie z tym przepisem, koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Stosując tę metodę, koszty uzyskania przychodów zasadniczo ujmuje się w dacie wystawienia dokumentu potwierdzającego poniesienie kosztu (np. faktury, rachunku lub innego dowodu), niezależnie od tego, jakiego okresu koszty te dotyczą.
Z kolei metodę memoriałową określają przepisy art. 22 ust. 5-5c i 6 ustawy o PDOF. Wynika z nich, że uwzględniając związek ponoszonych kosztów z przychodami, koszty te należy dzielić na:
- bezpośrednio związane z przychodami, które zasadniczo rozlicza się w tym roku podatkowym, w którym osiągnięto odpowiadające im przychody oraz
- inne niż bezpośrednio związane z przychodami (zwane pośrednimi), które potrąca się w dacie ich poniesienia, a jeżeli dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy i nie jest możliwe określenie, jaka ich część związana jest z danym rokiem, rozlicza się je proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.
Niezależnie od metody rozliczania kosztów w PKPiR, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b ustawy o PDOF).
W praktyce różnica w sposobie rozliczania kosztów w PKPiR dotyczy zasadniczo kosztów pośrednich dotyczących okresu przekraczającego rok podatkowy, które przy metodzie memoriałowej należy rozliczać proporcjonalnie do okresu, którego dotyczą (w praktyce na poszczególne lata).
| Przykład
Podatnik prowadzi PKPiR. W dniu 1 marca 2024 r. zawarł umowę ubezpieczenia OC firmowego samochodu na okres od 1 marca 2024 r. do 28 lutego 2025 r. Wariant I - PKPiR prowadzona jest metodą uproszczoną: Podatnik ujął składkę na ubezpieczenie OC pojazdu jednorazowo w kosztach 2024 r. pod datą 1 marca 2024 r. Wariant II - PKPiR prowadzona jest metodą memoriałową: Podatnik kwotę składki na ubezpieczenie OC rozliczył proporcjonalnie na dwa lata podatkowe. W kosztach uzyskania przychodów 2024 r. ujął 10/12 kwoty składki (pod datą 1 marca 2024 r.), a do kosztów 2025 r. zaliczy 2/12 kwoty składki (pod datą 1 stycznia 2025 r.). |
Zmiana metody rozliczania kosztów w PKPiR
Przyjętą metodę rozliczania kosztów uzyskania przychodów w PKPiR należy stosować przez cały rok podatkowy. Oznacza to, że zmiany wybranej na dany rok podatkowy metody rozliczania kosztów nie można dokonać w trakcie roku. Zmiany metody rozliczania kosztów w księdze można dokonać z pierwszym dniem nowego roku podatkowego:
- z metody uproszczonej na memoriałową lub
- z metody memoriałowej na uproszczoną.
W przypadku zmiany ww. metody należy mieć na uwadze, aby prawidłowo rozliczyć koszty uzyskania przychodów poniesione na przełomie roku. W przypadku zmiany sposobu rozliczania kosztów w 2025 r. z metody memoriałowej na uproszczoną, koszty pośrednie pozostające do rozliczenia w 2025 r. i dalszych latach należy ująć w całości w księdze pod datą 1 stycznia 2025 r.
O zmianie sposobu rozliczania kosztów nie trzeba informować urzędu skarbowego.
