Art. 34. Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.
Ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do wypłaty zasiłku opiekuńczego w przypadku, gdy poza nim są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym (dalej domownicy), którzy mogą zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do uchwały z 22 stycznia 1987 r. (sygn. akt III UZP 59/86, OSNC 1988/2-3/29) wyjaśnił, że: "(...) Przez użyte w tym przepisie określenie »mogący zapewnić opiekę dziecku« należy rozumieć, iż chodzi o obiektywną możliwość zapewnienia przez innego domownika dziecku tej opieki, a nie o subiektywne przeświadczenie co do możliwości (lub niemożliwości) sprawowania takiej opieki przez tego domownika. (...)".
Nie uważa się za domownika mogącego zapewnić opiekę, w rozumieniu przepisów ustawy zasiłkowej: osoby całkowicie niezdolnej do pracy (tj. również zaliczonej do I lub II grupy inwalidzkiej), osoby chorej (np. małżonka przebywającego na zwolnieniu lekarskim), osoby, która z uwagi na swój wiek jest niesprawna fizycznie lub psychicznie, osoby prowadzącej gospodarstwo rolne lub działalność pozarolniczą, pracownika odpoczywającego po pracy na nocnej zmianie, osoby niezobowiązanej do sprawowania opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli odmawia ona sprawowania opieki.
Takiego wyjaśnienia udzielił również ZUS w komentarzu do ustawy zasiłkowej.
Ważne: Sprawowanie opieki nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat uprawnia (ojca lub matkę) do zasiłku opiekuńczego nawet wówczas, gdy w gospodarstwie domowym pozostają inne osoby, które mogą zapewnić opiekę choremu dziecku. |