Wycena aktywów i pasywów oraz kategorie cen stosowane do tej wyceny zostały określone w rozdziale 4 ustawy o rachunkowości. Jest ona ściśle związana z ustaleniem wyniku finansowego, jako rezultatu działalności gospodarczej lub innej działalności statutowej prowadzonej przez jednostki zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych.
Rodzaj ceny, według której wycenia się dany składnik aktywów i pasywów | ||
Składnik aktywów i pasywów | Metoda wycen na dzień ujęcia |
Metoda wyceny na dzień bilansowy |
Środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne | Według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. | Według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. |
Nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne zaliczane do inwestycji | Według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia albo według ceny rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej. | Według zasad stosowanych do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (określonych w art. 28 ust. 1 pkt 1 oraz art. 31, art. 32 ust. 1-5 i art. 33 ust. 1 ustawy o rachunkowości) lub według ceny rynkowej bądź inaczej określonej wartości godziwej. |
Środki trwałe w budowie | Według cen nabycia lub kosztów wytworzenia obejmujących ogół kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem. | W wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. |
Udziały w innych jednostkach oraz inwestycje zaliczone do aktywów trwałych (inne niż nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne zaliczane do inwestycji) | Według ceny nabycia. | Według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub według wartości godziwej albo skorygowanej ceny nabycia - jeżeli dla danego składnika aktywów został określony termin wymagalności; wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a różnicę z przeszacowania rozliczyć zgodnie z art. 35 ust. 4 ustawy o rachunkowości. |
Udziały w jednostkach podporządkowanych zaliczone do aktywów trwałych | Według ceny nabycia. | Według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub według wartości godziwej albo skorygowanej ceny nabycia - jeżeli dla danego składnika aktywów został określony termin wymagalności (wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a różnicę z przeszacowania rozliczyć zgodnie z art. 35 ust. 4 ustawy o rachunkowości) lub metodą praw własności, pod warunkiem, że będzie ona stosowana jednolicie wobec wszystkich jednostek podporządkowanych. |
Inwestycje krótkoterminowe | Według ceny nabycia. | Według ceny (wartości) rynkowej albo według ceny nabycia lub ceny (wartości) rynkowej, zależnie od tego, która z nich jest niższa albo według skorygowanej ceny nabycia - jeżeli dla danego składnika aktywów został określony termin wymagalności, a krótkoterminowe inwestycje, dla których nie istnieje aktywny rynek, w inny sposób określonej wartości godziwej. |
Rzeczowe składniki aktywów obrotowych | Według cen nabycia lub kosztów wytworzenia bądź w stałych cenach ewidencyjnych; materiały i towary mogą być wyceniane w cenach zakupu, jeżeli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki. | Według cen nabycia i zakupu lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy. |
Należności i udzielone pożyczki | W wartości nominalnej. | W kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem zasady ostrożności. |
Należności i udzielone pożyczki zaliczone do aktywów finansowych | W wartości nominalnej. | Mogą być wyceniane według skorygowanej ceny nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza je do sprzedaży w okresie do 3 miesięcy, to według wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej. |
Zobowiązania | W wartości nominalnej. | W kwocie wymagającej zapłaty. |
Zobowiązania finansowe | W wartości nominalnej. | Mogą być wyceniane według skorygowanej ceny nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza je do sprzedaży w okresie do 3 miesięcy, to według wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej. |
Rezerwy | W uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości. | W uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości. |
Udziały (akcje) własne | Według cen nabycia. | Według cen nabycia. |
Kapitał akcyjny prostej spółki akcyjnej | W wysokości wpisanej w rejestrze sądowym. | W wysokości wpisanej w rejestrze sądowym. |
Kapitały (fundusze) własne, z wyjątkiem udziałów (akcji) własnych i kapitału akcyjnego w prostej spółce akcyjnej | W wartości nominalnej. | W wartości nominalnej. |
Pozostałe aktywa i pasywa | W wartości nominalnej. | W wartości nominalnej. |