Umowa dotycząca dostawy towarów ma być zawarta pomiędzy przedsiębiorcą a podmiotem publicznym. Jaki maksymalny termin zapłaty można ustalić w umowie, gdy dłużnikiem jest podmiot publiczny?
Przepisy ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych mają zastosowanie do transakcji handlowych, czyli do umów dotyczących odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług, jeśli stronami tych umów są m.in. podmioty publiczne. Na potrzeby przeciwdziałania zatorom płatniczym przyjmuje się, że podmiotami publicznymi są podmioty określone w art. 4 Prawa zamówień publicznych. I tak za podmioty publiczne uznaje się jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, czyli m.in.:
- organy władzy publicznej (np. organy administracji celnej), organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały,
- gminy, powiaty, województwa oraz ich związki, a także związki metropolitalne,
- jednostki budżetowe (urzędy),
- samorządowe zakłady budżetowe (np. miejski zakład komunikacji),
- państwowe fundusze celowe (np. PFRON, FP, WFOŚiGW),
- ZUS i zarządzane przez niego fundusze oraz KRUS i fundusze zarządzane przez prezesa KRUS,
- NFZ i samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
- uczelnie publiczne, PAN i tworzone przez nią jednostki organizacyjne,
- państwowe i samorządowe instytucje kultury (np. muzea),
- inne państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej,
- inne osoby prawne, o ile nie działają w zwykłych warunkach rynkowych, ich celem nie jest wypracowanie zysku i nie ponoszą strat wynikających z prowadzenia działalności; dodatkowo utworzono je w szczególnym celu zaspokojenia potrzeb o charakterze powszechnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego; ponadto jednostki sektora finansów publicznych lub państwowe jednostki organizacyjne, pojedynczo lub wspólnie bądź pośrednio przez inny podmiot finansują je w ponad 50% lub posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego,
- związki ww. podmiotów.
Szczególne rozwiązania w ustawie o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych wprowadzono dla podmiotów publicznych będących podmiotami leczniczymi, występujących w transakcji handlowej po stronie dłużnika. Za takie podmioty uznaje się:
- samodzielne zakłady opieki zdrowotnej,
- jednostki budżetowe posiadające w strukturze organizacyjnej ambulatorium, ambulatorium z izbą chorych lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarkę podstawowej opieki zdrowotnej lub położną podstawowej opieki zdrowotnej,
- instytuty, które prowadzą badania naukowe i prace rozwojowe w zakresie nauk medycznych.
Zdefiniowanie podmiotów publicznych ma istotne znaczenie dla określenia maksymalnego terminu zapłaty w transakcjach handlowych. Mianowicie podmioty publiczne są zobowiązane do dokonania płatności nie później niż w terminie 30-dniowym. Termin ten jest dwa razy dłuższy, tj. 60 dni, dla podmiotów publicznych będących podmiotami leczniczymi.
| Maksymalny termin zapłaty dla podmiotów publicznych | ||
| Wierzyciel | Dłużnik | Maksymalny termin zapłaty |
| przedsiębiorca, osoba wykonująca wolny zawód | podmiot publiczny niebędący podmiotem leczniczym (np. gmina) | 30 dni |
| podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym | 60 dni | |
