Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy o rachunkowości, zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną. Z kolei na mocy art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości, w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.
Zaliczkowa wypłata udziałów z zysku spółki opodatkowanej estońskim CIT stanowi śródroczny podział zysku. Art. 53 ust. 5 ustawy o rachunkowości stanowi bowiem, iż odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego, w tym także wpłaty z zysku, dokonywane na podstawie odrębnych przepisów uznaje się za podział wyniku finansowego netto jednostek w ciągu roku obrotowego. Powoduje to, iż spółka podejmując decyzję o zaliczkowej wypłacie udziałów w zysku ujmie to zdarzenie w księgach rachunkowych w poniższy sposób.
|
Ewidencja księgowa wypłaty zaliczki na poczet udziałów w zysku spółki 1. PK - kwota zaliczki na poczet udziałów w zysku, przeznaczona do wypłaty (kwota łączna): - Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego" (w analityce: Odpisy z zysku w ciągu roku obrotowego), 2. PK - ujęcie podatku należnego z tytułu przeznaczenia zysku na wypłatę dla wspólników, udziałowców lub akcjonariuszy: - Wn konto 87 "Podatek dochodowy od osób prawnych", 3. PK - zarachowanie zryczałtowanego podatku dochodowego od zaliczki na poczet udziałów w zysku w wysokości obciążającej wspólnika, udziałowca lub akcjonariusza: - Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Imienne konta wspólników, udziałowców lub akcjonariuszy), Uwaga: Spółka dokonując wypłaty zaliczki na poczet udziału w zysku jest płatnikiem zobowiązanym do poboru zryczałtowanego PIT na podstawie art. 30a ust. 19 updof. 4. WB - wypłata zaliczki na poczet udziału w zysku (kwota pomniejszona o podatek): - Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Imienne konta wspólników, udziałowców lub akcjonariuszy), 5. WB - zapłata zryczałtowanego podatku dochodowego, potrąconego z zysku przypadającego na wspólnika, udziałowca lub akcjonariusza: - Wn konto 22-3 "Pozostałe rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Zryczałtowany podatek dochodowy), Uwaga: W księgach rachunkowych kolejnego roku obrotowego, w terminie do końca marca, ujęta zostanie zapłata podatku dochodowego z tytułu zaliczkowej wypłaty udziałów w zysku spółki, zapisem po stronie Wn konta 22-3 "Pozostałe rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Estoński CIT), w korespondencji ze stroną Ma konta 13-0 "Rachunek bieżący". |
Przykład
I. Założenia:
- W spółce z o.o. będącej małym podatnikiem estońskiego CIT, jest dwóch wspólników (osoby fizyczne). Jeden z nich posiada 70% udziałów, a drugi - 30% udziałów.
- Zarząd spółki podjął uchwałę o wypłacie wspólnikom zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy w łącznej wysokości: 1.000.000 zł. Wypłata nastąpi w lipcu 2024 r.
II. Ustalenie kwoty zaliczki na poczet dywidendy do wypłaty:
- Estoński CIT wynosi: 100.000 zł (tj. 1.000.000 zł × 10%) i jest płatny do 31 marca 2025 r.
- Wysokość zryczałtowanego podatku dochodowego przypadająca na wspólnika posiadającego 70% udziałów wynosi: 133.000 zł (tj. 70% × 1.000.000 zł × 19%), natomiast w przypadku wspólnika posiadającego 30% udziałów wynosi: 57.000 zł (tj. 30% × 1.000.000 zł × 19%).
- Wspólnik posiadający 70% udziału w podatku zapłaconym przez spółkę, z którego może odliczyć 90% jego wartości, dokona pomniejszenia PIT o: 63.000 zł (tj. 100.000 zł × 90% × 70%).
- Wspólnik posiadający 30% udziału w podatku zapłaconym przez spółkę, z którego może odliczyć 90% jego wartości dokona pomniejszenia PIT o: 27.000 zł (tj. 100.000 zł × 90% × 30%).
- Kwota zaliczkowej dywidendy do wypłaty (po pomniejszeniu o pobrany zryczałtowany PIT) wynosi odpowiednio:
a) kwota należna wspólnikowi posiadającemu 70% udziałów wynosi: 630.000 zł, co wynika z następujących obliczeń: 700.000 zł - (133.000 zł - 63.000 zł), gdzie kwota zryczałtowanego podatku wynosi: 70.000 zł,
b) kwota należna wspólnikowi posiadającemu 30% udziałów wynosi: 270.000 zł, co wynika z następujących obliczeń: 300.000 zł - (57.000 zł - 27.000 zł), gdzie kwota zryczałtowanego podatku wynosi: 30.000 zł.
III. Dekretacja:
| Opis operacji | Kwota | Konto | |
| Wn | Ma | ||
| A. Zapisy w księgach 2024 r. | |||
| 1. PK - estoński CIT płatny do 31 marca 2025 r. | 100.000 zł | 87 | 22-3 |
| 2. PK - uchwała zarządu o wypłacie zaliczki na poczet dywidendy (kwota łączna) | 1.000.000 zł | 82 | 24-3 |
| 3. PK - zarachowanie zryczałtowanego podatku dochodowego od dywidendy zaliczkowej dla wspólnika posiadającego 70% udziałów | 70.000 zł | 24-3 | 22-3 |
| 4. PK - zarachowanie zryczałtowanego podatku dochodowego od dywidendy zaliczkowej dla wspólnika posiadającego 30% udziałów | 30.000 zł | 24-3 | 22-3 |
| 5. WB - wypłata zaliczki na poczet dywidendy w kwocie netto (po potrąceniu podatku) wspólnikowi posiadającemu 70% udziałów | 630.000 zł | 24-3 | 13-0 |
| 6. WB - wypłata zaliczki na poczet dywidendy w kwocie netto (po potrąceniu podatku) wspólnikowi posiadającemu 30% udziałów | 270.000 zł | 24-3 | 13-0 |
| 7. WB - zapłata zryczałtowanego podatku dochodowego | 100.000 zł | 22-3 | 13-0 |
| B. Zapisy w księgach 2025 r. | |||
| 1. PK - estoński CIT płatny do 31 marca 2025 r. | 100.000 zł | 22-3 | 13-0 |
IV. Księgowania:
A. Zapisy w księgach 2024 r.
B. Zapisy w księgach 2025 r.
