Zasadę memoriału należy również stosować do innego niż rok okresu sprawozdawczego. Należy bowiem pamiętać, że w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o rachunkowości, do ksiąg rachunkowych okresu sprawozdawczego wprowadza się wszystkie zdarzenia, które nastąpiły w tym okresie sprawozdawczym (w miesiącu, kwartale, czy w roku). Najczęściej jednostki przyjmują za okres sprawozdawczy miesiąc, ze względu m.in. na comiesięczne ustalanie zaliczek na podatek dochodowy, rozliczanie VAT, sporządzanie sprawozdań statystycznych i innych, a także dlatego, że z ustawy o rachunkowości wynika obowiązek sporządzania zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej przynajmniej za poszczególne okresy sprawozdawcze, nie rzadziej jednak niż na koniec miesiąca (por. art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o rachunkowości).
Jeżeli zatem w jednostce okresem sprawozdawczym jest miesiąc, to należy w danym miesiącu ujmować te zdarzenia, które w nim wystąpiły. Trzeba mieć jednak na uwadze, że w przypadku otrzymania informacji o zdarzeniu, które miało miejsce w danym miesiącu, już po zamknięciu ksiąg rachunkowych tego miesiąca, zdarzenie to wprowadza się do ksiąg rachunkowych w miesiącu otrzymania tej informacji.
Przykład
I. Założenia:
- W kwietniu 20XX r. jednostka otrzymała fakturę na kwotę: 35.000 zł (plus VAT: 8.050 zł, podlegający odliczeniu w kwietniu 20XX r.), wystawioną w tym samym miesiącu, która dotyczyła usług wykonanych dla jednostki w marcu 20XX r.
- Księgi rachunkowe marca 20XX r. nie zostały jeszcze zamknięte, zatem jednostka zaksięgowała fakturę w księgach tego miesiąca. Ewidencję kosztów podstawowej działalności operacyjnej jednostka prowadzi wyłącznie na kontach zespołu 4.
II. Dekretacja:
Opis operacji | Kwota | Konto | |
Wn | Ma | ||
1. Faktura dokumentująca zakup usług (zapis w księgach marca 20XX r.): | |||
a) wartość netto | 35.000 zł | 40-2 | 30 |
b) VAT naliczony do odliczenia w następnym miesiącu | 8.050 zł | 22-1 | 30 |
c) wartość brutto | 43.050 zł | 30 | 21 |
III. Księgowania: