Byłem członkiem zarządu spółki z o.o., która stała się niewypłacalna, a w konsekwencji nie regulowała podatków. Urząd skarbowy wydał decyzję o odpowiedzialności członków zarządu za jej zaległości podatkowe. Czy mogę ubiegać się o umorzenie obciążających mnie na podstawie tej decyzji zobowiązań spółki z o.o.?
TAK. Członek zarządu odpowiadający za zaległości podatkowe spółki z o.o. ma prawo ubiegać się o umorzenie swojego zobowiązania.
Przesłanki odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki z o.o. precyzuje art. 116 Ordynacji podatkowej. Członek zarządu ma prawo ubiegać się o udzielenie ulgi w spłacie zobowiązania wynikającego z decyzji o jego odpowiedzialności. Przesądza o tym art. 67c § 2 Ordynacji podatkowej. Możliwe jest: odroczenie płatności, rozłożenie zapłaty na raty lub umorzenie. Umorzenie może objąć także zobowiązanie członka zarządu do uregulowania należności płatniczych spółki z o.o., tj. podatków niepobranych lub pobranych, ale niewpłaconych w związku z wykonywaniem przez nią funkcji płatnika. Członek zarządu musi wykazać, odwołując się do własnej sytuacji finansowej, dlaczego nie jest w stanie uiścić obciążających go zaległości spółki z o.o.
Odroczenie płatności lub rozłożenie na raty spłaty zobowiązania ustalonego w decyzji o odpowiedzialności podatkowej członka zarządu będzie skutkowało zawieszeniem biegu terminu przedawnienia tego zobowiązania. Zobowiązanie wynikające z decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej przedawnia się po 3 latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została ona doręczona adresatowi. Wskazuje tak art. 118 § 2 Ordynacji podatkowej. Przykładowo, jeżeli decyzja została doręczona w 2024 r., to wynikające z niej zobowiązanie przedawni się zasadniczo z upływem 31 grudnia 2027 r. Bieg terminu przedawnienia zobowiązania osoby trzeciej może ulec zawieszeniu lub przerwaniu. Zawieszenie jest efektem udzielenia osobie trzeciej ulgi w spłacie jej zobowiązania - odroczenia płatności lub rozłożenia na raty. Upływ terminu przedawnienia przerywa natomiast ogłoszenie upadłości oraz zastosowanie środka egzekucyjnego, o którym osoba trzecia została powiadomiona. Termin biegu przedawnienia po jego przerwaniu wynosi 3 lata.
Osoba trzecia zostaje zwolniona z przeniesionej na nią odpowiedzialności w przypadku wygaśnięcia zobowiązania podatnika (płatnika) jako głównego dłużnika podatkowego. Jej odpowiedzialność ma bowiem charakter akcesoryjny. Uzależniona jest od istnienia odpowiedzialności podmiotu pierwotnie zobligowanego do uiszczenia podatku (por. wyrok NSA z dnia 10 sierpnia 2022 r., sygn. akt III FSK 441/22). Wygaśnięcie zobowiązania podatnika czyni niemożliwym zarówno wydanie decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej, jak i jej egzekwowanie. Jeżeli zaległość podatkowa ciążąca na podatniku wygasła z jakichkolwiek przyczyn, np. w wyniku przedawnienia, odpowiedzialność osoby trzeciej przestaje istnieć. Nie ma przy tym znaczenia, czy upłynął termin przedawnienia zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej, wskazany w art. 118 § 2 Ordynacji podatkowej. Organ podatkowy, który wydał taką decyzję, powinien wygasić ją jako bezprzedmiotową (por. wyrok NSA z dnia 5 lipca 2022 r., sygn. akt III FSK 439/22).
